1. ΙΟΣ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ
Ο ιός του Δυτικού Νείλου απομονώθηκε το 1937, στην Ουγκάντα, σε περιοχή του Δυτικού Νείλου. Ο ιός ανήκει στην κατηγορία των αρμποϊών.Το βασικό στέλεχος κουνουπιού που μεταφέρει τη νόσο είναι το κουνούπι culex. Στην εικόνα βλέπετε το κουνούπι από το http://www.btinternet.com
Κρούσματα από τον ιό, έχουν εμφανιστεί σε όλο τον κόσμο. Ο παγκόσμιος επιπολασμός σήμερα στο http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/westnile/Mapsactivity/surv&control12MapsAnybyCounty.htm
Παρά το γεγονός ότι θηλαστικά και πτηνά είναι ξενιστές του ιού, η βασική δεξαμενή του παθογόνου είναι τα πουλιά. Πολλά προσβεβλημένα άτομα δεν αναπτύσσουν συμπτώματα. Σε μικρότερο ποσοστό εμφανίζεται πυρετός με συμπτώματα ίωσης (π.χ. καταβολή, πονόλαιμος, πονοκέφαλος, διαταραχές γαστρεντερικού). Εξάνθημα ή ήπια νευρολογικά συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν. Η σοβαρή μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα από τον ιό είναι σπανιότερες. Τα συχνότερα νευρολογικά σημεία στις περιπτώσεις αυτές είναι η αυχενική δυσκαμψία και η σοβαρή διαταραχή του πνευματικού επιπέδου. Σπασμοί, παραλύσεις, μυϊκή αδυναμία είναι σημεία νευρολογικής προσβολής. Η ηλικία άνω των 70 ετών και η καταστολή του ανοσοποιητικού αποτελούν κύριους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση σοβαρής μηνιγγοεγκεφαλίτιδας και θανάτου. Επιπλοκές της νόσου είναι η πνευμονία, η λοίμωξη του ουροποιητικού, μόνιμες νευρολογικές βλάβες, σύνδρομα κόπωσης, έλκη.
Η διάγνωση γίνεται κυρίως με ειδικό έλεγχο αντισωμάτων σε υγρά του σώματος (αίμα-εγκεφαλονωτιαίο υγρό).
Ιατρικώς χορηγείται υποστηρικτική αγωγή και ειδικά φάρμακα με ποικίλη ωστόσο ανταπόκριση κατά την θεραπεία.
2. ΕΛΟΝΟΣΙΑ
Παρά το γεγονός ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για επιδημία ελονοσίας στην Ελλάδα, αρκετά κρούσματα ελονοσίας καταγράφονται κάθε χρόνο. Το φαινόμενο εν μέρει οφείλεται στην ύπαρξη μολυσμένων μεταναστών από ενδημικές περιοχές. Ο παγκόσμιος επιπολασμός της ελονοσίας στο http://www.cdc.gov/malaria/travelers/country_table/g.html
Η κύρια οδός μετάδοσης είναι το τσίμπημα θηλυκού μολυσμένου κουνουπιού του γένους Anopheles, το οποίο εκτίθεται στην φωτογραφία (από το http://kibagusx.blogspot.gr).
Οι σποροζωίτες, που απελευθερώνονται, πηγαίνουν στο συκώτι, μολύνουν τα ηπατικά κύτταρα και στη συνέχεια ως μεροζωίτες από το συκώτι μολύνουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια του αίματος. Σημαντικοί αριθμοί κυκλοφορούντων παρασίτων αναπτύσσονται, ορισμένα εξελίσσονται σε σεξουαλικά γαμετοκύτταρα και επαναμολύνουν τα κουνούπια, επιτρέποντας τη συμπλήρωση του κύκλου ζωής του παρασίτου και τη μόλυνση νέων ατόμων.
Σε ενδημικές περιοχές και μετά από συνεχείς μολύνσεις το άτομο τελικώς, αποκτά ανοσία. Η ανοσία αυτή προστατεύει από θανατηφόρα έκβαση τα άτομα (ενηλίκους και εφήβους), που κατορθώνουν να επιβιώσουν από τις προσβολές της παιδικής ηλικίας στις περιοχές αυτές.
Τέσσερα είδη του γένους plasmodium κλασσικά προκαλούν ελονοσία στον άνθρωπο. Πρόσφατα, έχουν αναγνωριστεί και άλλα είδη παρασίτων. Το falciparum είναι υπεύθυνο σχεδόν για όλες τις πιο σοβαρές περιπτώσεις της νόσου. Κυριαρχεί σε πολλές ενδημικές περιοχές. Το vivax είναι εξίσου σύνηθες με το falciparum. Το ovale και το malariae είναι λιγότερο κοινά αίτια της νόσου. Το knowlesi είναι περιστασιακός πρόξενος μοιραίων περιστατικών της νόσου.
Η οξεία προσβολή χαρακτηρίζεται από πυρετό, ατονία, εφίδρωση που προσομοιάζει με ίωση. Τα εμπύρετα επεισόδια πολλές φορές ακολουθούνται από διαστήματα απυρεξίας, κατά την διάρκεια των οποίων ο ασθενής νοιώθει καλά. Πονοκέφαλος, κακουχία, μυαλγίες, αρθραλγίες, βήχας, θωρακικός πόνος, κοιλιακός πόνος, ανορεξία, ναυτία, πυρετός, διάρροια, είναι συχνά. Λόγω των αλλοιώσεων που προκαλεί στα ερυθροκύτταρα κυρίως το πλασμώδιο falciparum (αλλά όχι μόνο), ενδέχεται να εμφανιστούν σοβαρές επιπλοκές με αναιμία, δυσλειτουργία όλων των οργάνων, νευρολογικές αλλοιώσεις και διαταραχές συνείδησης, σπασμοί, κώμα, υπόταση, πνευμονικό οίδημα, νεφρική ανεπάρκεια, αιμόλυση, υπογλυκαιμία, ηπατική δυσλειτουργία, ανωμαλίες πηκτικότητας, επιλοιμώξεις. Η ελονοσία μπορεί να εκδηλωθεί χρόνια μετά το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού.
Η διάγνωση γίνεται με ειδικές αιματολογικές εξετάσεις ανίχνευσης του παρασίτου στο αίμα και η θεραπεία γίνεται με ειδικά ανθελονοσιακά φάρμακα.
3. ΔΑΓΚΕΙΟΣ ΠΥΡΕΤΟΣ
Ο δάγκειος πυρετός προκαλούσε πριν το 1990 επιδημίες στην Ελλάδα και σήμερα αποτελεί μαζί με την ελονοσία τις δύο κύριες παγκόσμιες απειλές των κουνουπιών.
Παρά το γεγονός ότι έχει ελεγχθεί στην Ελλάδα, η εκτεταμένη διασπορά της νόσου στη Μέση Ανατολή, στην Ασία, στην Αφρική σε συνδυασμό με τις κλιματολογικές αλλαγές και τα υψηλά ποσοστά μεταναστών και προσφύγων από τις χώρες αυτές δημιουργεί φόβους επανεμφάνισης αρκετών κρουσμάτων στο μέλλον. Υπάρχουν τέσσερις κύριοι διαφορετικοί ιοί δάγκειου πυρετού. Ο παγκόσμιος επιπολασμός του δάγκειου πυρετού κάθε στιγμή στην παγκόσμια οργάνωση υγείας (http://www.who.int/csr/disease/dengue/impact/en/).
Το κουνούπι που προκαλεί τον δάγκειο πυρετό είναι κυρίως το aedes aegypti, το οποίο βλέπετε στην εικόνα. Το κουνούπι αυτό συνήθως αναπαράγεται κοντά σε κατοικίες χρησιμοποιώντας το γλυκό νερό που λιμνάζει σε δοχεία νερού, βάζα, τενεκέδες, φλούδες καρύδας, παλιά λάστιχα αυτοκινήτου. Τσιμπά και κατά την διάρκεια της ημέρας.
Μετά από περίοδο επώασης 2-7 ημερών εμφανίζεται ο πυρετός με κεφαλαλγία, οπισθοβολβικό άλγος και ισχυρή μυαλγία, οσφυαλγία, δερματική υπερευαισθησία, ανορεξία, ναυτία, έμετο. Συχνά κατά την πρώτη ημέρα εμφανίζεται εξάνθημα, λεμφαδενοπάθεια, φυσαλλίδες υπερώας, κοκκίνισμα ερεθισμός ματιών. Το εξάνθημα αρχίζει από τον κορμό και επεκτείνεται σε άκρα και πρόσωπο. Η νόσος μπορεί να διαρκέσει μία εβδομάδα. Σε σοβαρές περιπτώσεις ο πυρετός εξελίσσεται σε αιμορραγικό πυρετό με αιμορραγίες σε διάφορες εστίες του σώματος.
Υπάρχει αποτελεσματική αντιμετώπιση των σοβαρών μορφών της νόσου. Η διάγνωση γίνεται με ειδικές εξετάσεις αίματος.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770
E mail: amoschovaki@yahoo.gr.
Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:
https://www.facebook.com/pages/Αναστασία-Μοσχοβάκη-Ιατρός-Ειδική-Παθολόγος Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ FACEBOOK
http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER
http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ
http://xroniakoposi.blogspot.com ΧΡΟΝΙΑ ΚΟΠΩΣΗ
http://organicsexualdysfunction.blogspot.com ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ/ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ
http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)
http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ
http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ
http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ
http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
