Η γαστρεντερίτιδα είναι τοπική προσβολή
του εντέρου από παθογόνους μικροοργανισμούς και εκδηλώνεται με έμετο, κοιλιακό
πόνο, κακουχία, πυρετό, διάρροια. Η γαστρεντερίτιδα κατά τις εορτές των Χριστουγέννων
και της Πρωτοχρονιάς αποτελεί το πιο κοινό ιατρικό απρόοπτο, που συνδέεται με
τις εορταστικές συνεστιάσεις και τα εορταστικά ταξίδια και επιπρόσθετα δεν
κάνει διακρίσεις φύλου ή ηλικίας.
Ο κύριος παράγοντας που οδηγεί στην
αύξηση των επεισοδίων γαστρεντερίτιδας κατά τα Χριστούγεννα και την
Πρωτοχρονιά, ακόμη και στην περίπτωση των οικογενειακών γευμάτων και παρά το
γεγονός ότι οι χαμηλές θερμοκρασίες του Χειμώνα δεν ευνοούν την ανάπτυξη
παθογόνων μικροοργανισμών στα τρόφιμα, είναι η συνήθεια των εορταστικών
μπουφέ και η παραμονή των εδεσμάτων επί
μακρόν σε αυτά πριν το σερβίρισμα. Με τον τρόπο αυτό ευνοείται ο
πολλαπλασιασμός λοιμογόνων που είναι υπεύθυνα για γαστρεντερίτιδες και τροφικές
δηλητηριάσεις. Το πρόβλημα επιδεινώνεται όταν δεν έχουν ληφθεί σωστά μέτρα
υγιεινής κατά την επεξεργασία των τροφίμων: Ο μάγειρας δεν έχει πλύνει σωστά τα
χέρια του, έχει χρησιμοποιήσει σκεύη προετοιμασίας των ωμών τροφίμων τα οποία
στη συνέχεια τα έχει επαναχρησιμοποιήσει για τα μαγειρεμένα τρόφιμα χωρίς να τα
έχει πλύνει καλά, δεν έχει πλύνει και μαγειρέψει σωστά το φαγητό κ.λπ. Οι
άνθρωποι που επιλέγουν να ταξιδέψουν κατά την διάρκεια των διακοπών τους σε
περιοχές με χαμηλότερο από την Ελλάδα οικονομικό επίπεδο ή σε χώρες του τρίτου
κόσμου συχνά κινδυνεύουν από γαστρεντερίτιδα λόγω μολυσμένου ύδατος και τροφών
από κακά συστήματα ύδρευσης, κακών αποχετευτικών συστημάτων και κακής
διαχείρισης ζώων που έρχονται σε στενή αλληλεπίδρασης με τις ανθρώπινες
κοινότητες. Σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη υπάρχουν σήμερα ακόμη και
επιδημίες χολέρας, που καιροφυλακτούν για τον ανύποπτο ταξιδιώτη.
Τα τυπικά παθογόνα μικρόβια και ιοί που
προκαλούν γαστρεντερίτιδα στην Ευρώπη είναι τα Escherichia coli, Shigella
Campylobacter, Salmonella, Aeromonas Staphylococcus aureus, Clostridium
perfringens Listeria monocytogenes, Bacillus cereus, ηπατίτιδα.
ΜΕΤΡΑ
ΠΡΟΛΗΨΗΣ
·
Ο άνθρωπος με καλό ανοσοποιητικό σύστημα έχει ενδογενείς μηχανισμούς
αντίστασης έναντι των λοιμογόνων που εισέρχονται στον οργανισμό μέσω της τροφής
και του νερού. Έτσι το γαστρικό οξύ του στομάχου, οι εκκρίσεις του
γαστρεντερικού σωλήνα με τα τοξικά ένζυμα και τους ανοσολογικούς παράγοντες, η
ωφέλιμη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου, αποτελούν σημαντικά στοιχεία του τοπικού
γαστρεντερικού φραγμού έναντι των λοιμογόνων που καταπίνονται. Είναι σημαντικό,
να φροντίσετε ώστε ο οργανισμός και ο γαστρεντερικός σωλήνας να ευρίσκονται σε
άριστη φυσική αποφεύγοντας το κάπνισμα, την υπερκατανάλωση μπαχαρικών καφέ,
τσαγιού, αλκοόλ και προϊόντων που περιέχουν καφεΐνη όπως αναψυκτικών τύπου
κόλα, την άσκοπη χρήση φαρμάκων. Τα αντιβιοτικά αλλοιώνουν την ωφέλιμη χλωρίδα
του εντέρου και πρέπει να αποφεύγονται.
·
Δεν πρέπει να τρώτε ή να αγοράζετε προϊόντα σε καταστήματα αμφιβόλου
ποιότητας.
·
Τα χέρια πρέπει να πλένονται καλά πριν και μετά την παρασκευή του φαγητού,
πριν και μετά τη μεταφορά των πιάτων, πριν και μετά το φαγητό.
·
Σύμφωνα με μελέτες ο κίνδυνος
επιμόλυνσης με λοιμογόνα αυξάνεται σημαντικά μετά το δίωρο παραμονής του
φαγητού σε θερμοκρασία δωματίου. Η θερμότητα φονεύει τους παθογόνους
μικροοργανισμούς. Βεβαιωθείτε ότι το φαγητό σας σερβίρεται ζεματιστό. Εάν αυτό
δεν είναι εφικτό και εάν πρόκειται για κρύα εδέσματα βεβαιωθείτε ότι έχουν
τοποθετηθεί έγκαιρα σε σωστή ψύξη και σας έχουν σερβιριστεί απευθείας από το
ψυγείο.
·
Εάν είστε καλεσμένος σε μπουφέ σερβιριστείτε άμεσα και μην περνάτε πολλές
φορές από τον μπουφέ.
·
Να μαγειρεύετε επαρκώς τα τρόφιμα
και να μην τα καταναλώνετε ωμά εκτός εάν πρόκειται για καλά πλυμένα φρούτα και
σαλάτες με νερό καλής ποιότητας.
·
Να μην καταναλώνετε αμφιβόλου ποιότητας αλκοολούχα ποτά.
·
Να μασάτε καλά τις τροφές και να αποφεύγετε να τρώτε γρήγορα και
ακατάστατα.
·
Τα σκεύη που χρησιμοποιούνται κατά
την κοπή και την προετοιμασία του ωμού κρέατος και των ψαριών πρέπει να
πλένονται πριν και αμέσως μετά την χρήση και πριν ξαναχρησιμοποιηθούν με καυτό
νερό και σαπούνι.
Κατά τα ταξίδια σας σε χώρες χαμηλού
κοινωνικοοικονομικού επιπέδου:
·
Χρησιμοποιήστε εμφιαλωμένο νερό. Ωστόσο αυτό δεν σας καλύπτει σε ορισμένες
χώρες χαμηλού κοινωνικοοικονομικού επιπέδου με δεδομένο ότι σε κάποιες από τις
χώρες αυτές κάποιοι απατεώνες εμφιαλώνουν κοινό αφιλτράριστο νερό βρύσης με ότι
αυτό συνεπάγεται. Πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι ο βρασμόες σκοτώνει την
πλειοψηφία των μικροβίων. Επίσης κατά τις παράνομες εμφιαλώσεις είναι δύσκολο
να εμφιαλωθεί σωστά το νερό με ανθρακικό. Εφόσον λοιπόν το εμφιαλωμένο νερό με
ανθρακικό που αγοράζετε διαθέτει επαρκή ποσότητα φυσαλίδων, αυτό είναι ένδειξη
ότι η εμφιάλωση έγινε σωστά. Στο εμπόριο κυκλοφορούν και ορισμένες συσκευές που
λειτουργούν με μπαταρίες και εκπέμπουν ακτινοβολία UV αποστείρωσης και μπορούν
να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά με συσκευές με ενσωματωμένο φίλτρο νερού σε
συμπληρωματική βάση.
·
Ενημερωθείτε για το επίπεδο υγιεινής και τις επιδημίες του τόπου προορισμού
σας και κάνετε τα αντίστοιχα εμβόλια.
·
Προτιμήστε τα οργανωμένα από τα μη οργανωμένα ταξίδια
Dr Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική
Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10
Κηφισιά
Τηλέφωνα γραμματείας
για ραντεβού: 2106252770/6945575287
Links
http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com
http://iatreioamoschovaki.gr
