Ο ύπνος του φυσιολογικού ανθρώπου είναι εξαιρετικά ευαίσθητος στην επίδραση του φωτός φαινόμενο που παρουσιάζει αρκετές φυσιολογικές παραλλαγές, ανάλογα με το εάν το άτομο είναι "νυχτερινός" ή "ημερήσιος" τύπος.
Τα νευροβιολογικά συστήματα που ρυθμίζουν την ομαλή λειτουργία του κύκλου ύπνου εγρήγορσης και την καλή ποιότητα του ύπνου είναι σύνθετα και εξαιρετικά ευαίσθητα σε μία ποικιλία από παράγοντες όπως ορμόνες φάρμακα άγχος οργανικές διαταραχές.
Με τον όρο αϋπνία χαρακτηρίζεται ιατρικώς η έλλειψη επαρκούς ύπνου, η οποία εκδηλώνεται ως δυσχέρεια επέλευσης του ύπνου,διακοπές ύπνου λόγω αφυπνίσεων ή με πολύ πρωινή αφύπνιση. Στον όρο αϋπνία περιλαμβάνονται ενίοτε και φαινόμενα ποιοτικώς ανεπαρκούς ύπνου παρά την φυσιολογική διάρκειά του (π.χ. ύπνος που δεν ξεκουράζει, τινάγματα στον ύπνο, κόπωση).
Σύμφωνα με μελέτες πάνω από το 90% των ανθρώπων θα παρουσιάσουν στην ζωή τους τουλάχιστον ένα επεισόδιο αϋπνίας.
Η αϋπνία μπορεί λοιπόν να πυροδοτείται από μία περιστασιακή απορρύθμιση των συστημάτων αυτών (π.χ. Stress), ή από μία πιο μόνιμη απορρύθμιση (π.χ. από χρόνιο οργανικό νόσημα που δεν έχει εντοπιστεί ή δεν θεραπεύεται σωστά). Οργανικά νοσήματα που προκαλούν επίμονες αϋπνίες είναι εγκεφαλικά νοσήματα, καρδιακά νοσήματα, πεπτικές διαταραχές, αναπνευστικές νόσοι, ορμονικές διαταραχές, νεφρικά και ηπατικά νοσήματα. Η εμμηνόπαυση αρκετές φορές προκαλεί ορμονικές διαταραχές που με την σειρά τους ευθύνονται για τις διαταραχές ύπνου. Η αναστροφή των βιολογικών ρυθμών ( π.χ. εργασία κατά την νύχτα), η υπερβολική λήψη καφέ και αλκοόλ είναι συνήθεις παράγοντες που προκαλούν αϋπνία.
Όλες οι αϋπνίες μπορεί να επιδεινωθούν ή να διαιωνιστούν από συμπεριφορές που δεν βοηθούν στην επέλευση και διατήρηση του ύπνου ή από περιβάλλον υπνοδωματίου που δεν συμβάλλει στον ύπνο. Ο θόρυβος, το φως, τα μεγάλα γεύματα, η επίπονη σωματική και πνευματική δραστηριότητα πριν τον ύπνο, τα "βαριά" γεύματα, ο καφές, οι ακραίες θερμοκρασίες στα σωματικά λουτρά είναι παράγοντες που πρέπει να αποφεύγονται πριν τον ύπνο.Ο πάσχων από αϋπνία πρέπει να διατηρεί σταθερές ώρες κατάκλισης αφύπνισης καθημερινά ακόμη και τα Σαββατοκύριακα, να εντάξει στην καθημερινότητά του τεχνικές χαλάρωσης, να αποφεύγει το stress .
Όταν η αϋπνία είναι επίμονη πρέπει πάντα να γίνεται σοβαρή ιατρική μελέτη που αποκλείει ή εντοπίζει οργανικά σύνδρομα.
Η πολυυπνογραφία είναι σήμερα μία ειδική εξέταση που γίνεται στο νοσοκομείο και πραγματοποιείται σε επίμονες αϋπνίες. Κατά την πραγματοποίηση της εξέτασης ο ασθενής κοιμάται στο νοσοκομείο, μελετώνται η επέλευση και οι φάσεις του ύπνου (π.χ.REM NON REM), η εγκεφαλική δραστηριότητα κατά τον ύπνο, η καρδιοαναπνευστική λειτουργία κατά τον ύπνο και η κατάσταση των σκελετικών μυών κατά την διάρκεια του ύπνου. Κατά την διάρκεια της κλασσικής μελέτης ύπνου που γίνεται στα περισσότερα ελληνικά νοσοκομεία μετρώνται μόνο ορισμένες από τις παραμέτρους που αναφέρονται παραπάνω και κυρίως αυτές που συνδέονται με τα σύνδρομα άπνοιας κατά την διάρκεια του ύπνου. Η σωστή πραγματοποίηση της πολυυπνογραφίας απαιτεί ειδικό νοσοκομειακό εξοπλισμό, γίνεται σήμερα και στην Ελλάδα και η συμβολή της είναι σημαντική τόσο στην διαφορική διάγνωση των διαταραχών ύπνου, όσο και στον καθορισμό της ενδεικνυόμενης θεραπείας.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770
E
mail: amoschovaki@yahoo.gr.
Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:
https://www.facebook.com/pages/Αναστασία-Μοσχοβάκη-Ιατρός-Ειδική-Παθολόγος
http://twitter.com/amoschovaki
(bilingual tweets)
http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ
http://xroniakoposi.blogspot.com ΧΡΟΝΙΑ ΚΟΠΩΣΗ
http://organicsexualdysfunction.blogspot.com ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ/
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ
http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com
FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)
http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ
http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ
http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ
http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ