Η τακτική
άσκηση συντελεί στην ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, στη βελτιστοποίηση της
καρδιακής λειτουργίας και του εγκεφάλου και στην πρόληψη της παχυσαρκίας του
μεταβολικού συνδρόμου του διαβήτη της οστεοπόρωσης και αρκετών καρκινωμάτων.
Η συχνή άσκηση μπορεί να
μειώσει τα συμπτώματα κατάθλιψης και να βοηθήσει στην πρόληψη και την θεραπεία
των διαταραχών ύπνου. .
Η κινητοποίηση του μεταβολισμού, η αύξηση της της κυκλοφορίας, η
δραστηριοποίηση του μυοσκελετικού συστήματος, οδηγούν σε καλύτερη αιμάτωση
εσωτερικών οργάνων και κινητοποιούν με τη σειρά τους αμυντικές εφεδρείες σε
ολόκληρο το σώμα. Τα ευεργετικά αποτελέσματα της άσκησης έχουν ολιστικό
χαρακτήρα και προασπίζουν τη μακροζωία. H σωστή άθληση περιλαμβάνει δραστηριότητες που
προκαλούν μετατόπιση του κέντρου βάρους του σώματος και επιτάχυνση της αναπνοής
και του σφυγμού.
Δυστυχώς, οι
περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να διακρίνουν την διαφορά που ανάμεσα στην
άσκηση για την υγεία και ευεξία και την οργανωμένη άσκηση σε γυμναστήρια με αθλητική και ανταγωνιστική έννοια.
Η άσκηση για
υγεία μπορεί να μην είναι οργανωμένη άσκηση, αλλά γρήγορο περπάτημα ημερησίως.
Η κίνηση μπορεί να είναι ενταγμένη στο πρόγραμμα της καθημερινότητας με απλές
τροποποιήσεις καθημερινής συμπεριφοράς, όπως η χρήση σκάλας αντί του
ανελκυστήρα ή η εγκατάλειψη του αυτοκινήτου. Πριν την ένταξη σε πρόγραμμα
άσκησης πρέπει απαραιτήτως να προηγείται σοβαρή ιατρική εξέταση, κατά την οποία
αξιολογείται η ικανότητα άσκησης, ο βαθμός έντασης που μπορεί να έχει ένα
πρόγραμμα άσκησης, το είδος της άσκησης και η περιοδικότητα της ιατρικής
παρακολούθησης. Αυτό είναι απαραίτητο, γιατί ορισμένου τύπου αθλητικές
δραστηριότητες, μπορεί να πυροδοτήσουν καρδιακά επεισόδια, μυοσκελετικά
προβλήματα, ασθματικές κρίσεις και άλλα παθολογικά προβλήματα σε ευαίσθητους
οργανισμούς.
Πολλές φορές
κατά την κλινική πράξη αρκετοί ασθενείς και υγιείς άνθρωποι ρωτούν για την
ποσότητα της άσκησης που συνιστάται για την υγεία και εάν υπάρχει ελάχιστη και
μέγιστη δοσολογία άσκησης. Καταρχάς η καθιστική ζωή πρέπει να αποφεύγεται ως
γενική αρχή και αυτό μπορεί να μας εφοδιάσει με αρκετά από τα ευεργετικά
αποτελέσματα της οργανωμένης άσκησης. Κατά το διάλειμμά σας μειώστε τις ώρες
της τηλεθέασης και τις ώρες που κάθεστε μπροστά στον υπολογιστή και επιλέξτε
ένα πιο δραστήριο hobby. Όταν ωστόσο μιλάμε για τα ευεργετικά αποτελέσματα της
οργανωμένης άσκησης συνιστάται ένα ελάχιστο των 150 λεπτών άσκησης μέτριας
έντασης ή 75 λεπτών έντονης άσκησης σε εβδομαδιαία βάση. Μιλώντας για την περίπτωση
της συστηματικής βάδισης, περπάτημα μέτριας έντασης είναι το περπάτημα που δεν
είναι ένας απλός περίπατος αλλά περπάτημα που συνοδεύεται από επιτάχυνση της
αναπνοής με ελαφρά δυσκολία στην εκφορά πλήρων προτάσεων κατά την διάρκεια της
άσκησης. Στην περίπτωση της έντονης βάδισης η αναπνοή επιταχύνεται σε τέτοιο
βαθμό που ο άνθρωπος πρέπει να ανακόψει τον ρυθμό του ή να σταματήσει για να
αναπνεύσει πληρέστερα προκειμένου να προβεί σε εκφορά πλήρων προτάσεων.
Όσον αφορά
τη μέγιστη συνιστώμενη δοσολογία άσκησης στο μέσο υγιή άνθρωπο, αυτή είναι δύο
ώρες ημερησίως στην περίπτωση της άσκησης μέτριας έντασης και μία ώρα ημερησίως
στην περίπτωση της έντονης άσκησης. Περισσότερες ώρες άσκησης μπορεί να μην
είναι βλαπτικές για τους περισσότερους ανθρώπους, ωστόσο υπάρχει ένα ανώτατο
όριο εξατομικευμένα για τον καθένα, πάνω από το οποίο η άσκηση μπορεί να
εκδηλώσει αρνητικά αποτελέσματα.
Η έντονη
άσκηση ιδιαίτερα αυτή που περιλαμβάνει άρση βαρών μπορεί να προκαλέσει θλάσεις
μυών και καταπονήσεις σκελετού εάν δεν ακολουθείται ειδικό πρόγραμμα προπόνησης
σταδιακής αύξησης έντασης με ασκήσεις stretching αποθεραπείας. Επίσης πρέπει να
λαμβάνεται μέριμνα ώστε ο αθλούμενος να φέρει σωστό εξοπλισμό και υποδήματα
κατάλληλα για το είδος της πραγματοποιούμενης άσκησης και να λαμβάνει σωστή
ποσότητα υγρών ηλεκτρολυτών βιταμινών θερμίδων.
Το σύνδρομο
υπερπροπόνησης OTS (Overtraining Syndrome) είναι το παθολογικό σύνδρομο που έχει
ως αιτία την κατάχρηση της άσκησης που οδηγεί σε διαταραχές πολλαπλών οργανικών
συστημάτων (νευρολογικές, ενδοκρινολογικές, ανοσολογικές) σε συνδυασμό με ψυχολογικές
επιπτώσεις. Προσβάλλει κυρίως αθλητές και ανθρώπους που επιλέγουν επίπονα πολύωρα
ανταγωνιστικά προγράμματα προπόνησης με ανεπαρκή διαλείμματα και ασκήσεις
χαλάρωσης-αποθεραπείας. Συμπτώματα όπως έντονη κόπωση, απότομη πτώση απόδοσης,
πτώση libido, μειωμένη ενέργεια, ψυχολογικές διαταραχές, αυξημένος καρδιακός ρυθμός ανάπαυσης
και ευπάθεια σε λοιμώξεις εμφανίζονται. Η εξάντληση του γλυκογόνου των μυών, η διαταραχή στην διάθεση της σεροτονίνης, η
επαγόμενη από την επίπονη άσκηση πτώση των επιπέδων της γλουταμίνης, το
οξειδωτικό stress, οι διαταραχές σε βασικούς κύκλους έκκρισης ορμονών(υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων
και υποθαλάμου-υπόφυσης-γεννητικού συστήματος), η διαταραχή στο αυτόνομο
νευρικό σύστημα και η αυξημένη έκκριση κυτοκινών που προκύπτουν από την
αδυναμία του σώματος να ανταποκριθεί στις υψηλές απαιτήσεις της άσκησης και να
προλάβει να επουλώσει τις μικροσκοπικές φθορές από την καταπόνηση των μυών
έχουν ενοχοποιηθεί για το σύνδρομο.
Dr Αναστασία
Μοσχοβάκη
Ειδική
Παθολόγος
Φραγκοπούλου
10 Κηφισιά
Τηλέφωνα
γραμματείας για ραντεβού: 2106252770/6945575287
Links
http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com
http://iatreioamoschovaki.gr
