Τα ερωτήματα που εκτίθενται παρακάτω, ετέθησαν σε εμένα από την κ. Πόπη Τσαπανίδου και δημοσιογράφους του ιατρικού ρεπορτάζ στα πλαίσια της καθημερινής πρωινής εκπομπής του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΪ , «ΣΚΑΪ ΤΩΡΑ».
Ευχαριστώ τον τηλεοπτικό σταθμό SKY και τους συντελεστές της εκπομπής για τη συμβολή τους στη μάχη της σοβαρής ιατρικής ενημέρωσης.
1. Πολλά παθολογικά νοσήματα και καταστάσεις δεν έχουν συμπτώματα. Υπάρχουν κάποιες γενικές σιωπηλές αλλοιώσεις της εξωτερικής εμφάνισης, που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στις περιπτώσεις αυτές;
Δυστυχώς πολλά νοσήματα δεν έχουν κανένα σύμπτωμα και δεν συνοδεύονται από καμία εξωτερική αλλοίωση της εμφάνισης. Η πραγματικότητα αυτή καθιστά την ετήσια παθολογική προληπτική εξέταση από έμπειρο οικογενειακό και σφαιρικά ενημερωμένο παθολόγο, αναγκαία σε κάθε περίπτωση. Είναι γεγονός ωστόσο, ότι σε αρκετές περιπτώσεις ασθενών, η εξωτερική εμφάνιση δρα ως καθρέπτης της εσωτερικής υγείας του σώματος. Στην κλινική πράξη, στις περιπτώσεις αυτές, οι αλλοιώσεις της εμφάνισης του σώματος προηγούνται από άλλα θορυβώδη συμπτώματα, όπως είναι ο πόνος, ο πυρετός, η ζάλη κ.λπ. Σε ορισμένες περιπτώσεις σχόλια του τύπου «πώς χάλασες έτσι» από το περιβάλλον του ασθενούς προηγούνται της εκδήλωσης ενός νοσήματος, με εμφανή για τον ίδιο τον ασθενή τρόπο. Ο κατάλογος των αλλοιώσεων της εξωτερικής εμφάνισης που προηγούνται είναι μακρύς. Οι κυριότερες, ωστόσο, γενικές σιωπηλές αλλοιώσεις στην κλινική πράξη είναι:
• Η ωχρότητα
• Η κιτρινίλα
• Το οίδημα ή το μόρφωμα
• Η επίμονη τριχόπτωση
• Η ανεξήγητη διαταραχή βάρους
2. Ποια είναι η διαφορά της ωχρότητας από την κιτρινίλα και πού οφείλονται;
Στην ωχρότητα υπάρχει χλωμάδα του δέρματος ενώ στην κιτρινίλα κίτρινη ή υποκίτρινη χροιά. Συχνά στην κλινική πρακτική επικρατεί σύγχυση σε πολλούς ασθενείς. Δύο χρωστικές, η μελανίνη και η καρωτίνη έχουν αποφασιστική σημασία στον χρωματισμό του δέρματος. Σημαντική συμβολή στην τελική απόχρωση έχει η ποιότητα της αιμάτωσης του δέρματος. Οι κληρονομικοί παράγοντες έχουν σημαντικό ρόλο.
Οι κατηγορίες των παθήσεων και των καταστάσεων που προκαλούν κιτρινίλα ή ωχρότητα είναι:
Το stress, η αϋπνία, η κούραση και ψυχιατρικά σύνδρομα, η έκθεση σε ψύχος, η έκθεση στον ήλιο, παράγοντες διατροφής
Πρόκειται για ωχρότητα δέρματος ή αλλοίωση χρώματος και όχι για αληθές κίτρινο χρώμα, που προκαλείται από διαταραχές στην υφή του δέρματος, στη μικροκυκλοφορία, στη συγκέντρωση της μελανίνης ή στο μυϊκό τόνο των αγγείων, προκαλούμενων από παράγοντες, όπως η υπερκόπωση, το άγχος, η έκθεση στον ήλιο. Η κατανάλωση λαχανικών και φρούτων, πλούσιων σε καροτίνη μπορεί να προκαλέσει έντονη κίτρινη χρώση λόγω εναπόθεσης χρωστικών.
Φάρμακα
Η λήψη ορισμένων φαρμάκων προκαλεί αλλοιώσεις χρώματος, ωχρότητα ή κιτρινίλα ανάλογα με το φάρμακο.
Οργανικές παθήσεις
Χαρακτηριστικός εκπρόσωπος οργανικών παθήσεων που προκαλούν κιτρινίλα είναι ο ίκτερος. Προέρχεται από την αύξηση της συζευγμένης ή της μη συζευγμένης χολερυθρίνης στο σώμα.
Χαρακτηριστικός εκπρόσωπος οργανικών παθήσεων που προκαλούν ωχρότητα είναι η αναιμία. Στην περίπτωση αυτή η μείωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος, προκαλεί ελάττωση του ροδαλού χρώματος και ωχρότητα.
Μία ποικιλία νοσηρών διαταραχών προκαλεί ωχρότητα ή κιτρινίλα, ανάλογα με τον τύπο του δέρματος. Χαρακτηριστικά αναφέρω:
• Τα ηπατικά νοσήματα
• Τη νεφρική ανεπάρκεια
• Τις ορμονικές διαταραχές
• Τις φλεγμονές
• Ορισμένα μεταβολικά νοσήματα
• Τις τροφικές διαταραχές, νοσήματα δυσαπορρόφησης
Η σωστή παθολογική εξέταση έχει ζωτική σημασία για την ορθή αξιολόγηση και θεραπεία κάθε περίπτωσης.
3. Τι πρέπει να ξέρουμε για το οίδημα και το μόρφωμα;
Στο οίδημα υπάρχει πρήξιμο διάχυτο ή εντοπισμένο. Μπορεί να αντανακλά κατακράτηση υγρών οφειλόμενη σε μια ποικιλία παθολογικών παραγόντων, τοπική στάση υγρών λόγω παρακώλυσης κυκλοφορίας ή διαταραχή στη σύσταση των ιστών. Το μόρφωμα είναι μία πρωτοεμφανιζόμενη μάζα σε ένα ή περισσότερα σημεία του σώματος.
Χαρακτηριστικές κατηγορίες νοσημάτων που προκαλούν οίδημα είναι:
• Tα καρδιακά νοσήματα
• Νεφρικά νοσήματα
• Ηπατικά νοσήματα
• Νοσήματα λεμφαδένων
• Φλεβικά νοσήματα
• Φλεγμονές
• Ορμονικά νοσήματα
Χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι των μορφωμάτων είναι τα λιπώματα και οι κακοήθεις όγκοι.
Ορισμένες φορές, πρωτοεμφανιζόμενα ογκίδια ευθύνονται για το «πρήξιμο», που παρατηρεί ο ασθενής.
Η σωστή παθολογική εξέταση έχει ζωτική σημασία για την ορθή αξιολόγηση και θεραπεία κάθε περίπτωσης.
4. Τι πρέπει να ξέρουμε για την επίμονη τριχόπτωση;
Η τρίχα αποτελεί ένα από τους βασικούς «καθρέπτες» της συνολικής κατάστασης του σώματος. Η πραγματικότητα αυτή είχε γίνει διαισθητικώς αντιληπτή από τα πολύ παλιά χρόνια. Το πλούσιο και στιλπνό τριχωτό της κεφαλής θεωρούνταν από πολλές κοινωνίες στοιχείο ιδιαίτερης δύναμης και υγείας. Η ύπαρξη φυσιολογικής ποσότητας και στιλπνότητας του τριχωτού της κεφαλής, οφείλεται σε μία ευαίσθητη ισορροπία κατά την οποία οι τρίχες που ευρίσκονται σε αναγεννητική φάση είναι πάνω από δέκα φορές περισσότερες από τις τρίχες που ευρίσκονται σε φάση telogen, υπάρχει επάρκεια αναγεννητικών ριζών και φυσιολογική δομή της τρίχας στο μικροσκόπιο από την ρίζα έως στην άκρη.
Η ισορροπία αυτή συχνά διαταράσσεται από το stress και παθολογικούς παράγοντες που οφείλονται στην διατροφή, σε συστηματικά οργανικά νοσήματα, σε διαταραχή ορμονών, σε τοπικά νοσήματα, σε φάρμακα, σε ψυχολογικούς παράγοντες, σε επιθετικούς κοσμητικούς χειρισμούς της τρίχας, σε κακές συνήθειες, σε κακή κληρονομικότητα. Η κληρονομικότητα έχει σημαντικό ρόλο.
Οι πιο συχνές κατηγορίες νοσημάτων, που προκαλούν επίμονη τριχόπτωση είναι:
• Νοσήματα αίματος (π.χ. αναιμία)
• Φλεγμονές
• Οι τροφικές διαταραχές, νοσήματα δυσαπορρόφησης
• Τα αυτοάνοσα νοσήματα
• Ορμονικά νοσήματα
• Νοσήματα κολλαγόνου
• Μεταβολικά νοσήματα
• Ψυχιατρικά νοσήματα
Η σωστή παθολογική εξέταση έχει ζωτική σημασία για την ορθή αξιολόγηση και θεραπεία κάθε περίπτωσης.
5. Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τις ανεξήγητες διαταραχές βάρους;
Οι διαταραχές του βάρους συνήθως έχουν ως αιτία την αυξημένη ή μειωμένη πρόσληψη θερμίδων . Ωστόσο οι ανεξήγητες διαταραχές του βάρους χρήζουν πάντοτε ιατρικής διερευνήσεως.
Χαρακτηριστικές κατηγορίες νοσημάτων που προκαλούν ανεξήγητες διαταραχές βάρους είναι:
• Ορμονικά νοσήματα
• Οι τροφικές διαταραχές, νοσήματα δυσαπορρόφησης
• Οι φλεγμονές
• Τα εγκεφαλικά νοσήματα
• Μεταβολικά νοσήματα
• Ψυχιατρικά νοσήματα
Στην κλινική πρακτική, ενώ ο ασθενής θορυβείται από την ανεξήγητη προσθήκη βάρους, όταν πρόκειται για ανεξήγητο αδυνάτισμα, συχνά προσέρχεται καθυστερημένα. Παρά το γεγονός ότι παράγοντες όπως το αυξημένο stress, παράγοντες διατροφής, φάρμακα και απλά οργανικά νοσήματα ευρίσκονται, αρκετές φορές στην ρίζα της ανεξήγητης απίσχνασης, ορισμένα πολύ σοβαρά νοσήματα με χαρακτηριστικό εκπρόσωπο τον καρκίνο, ενδέχεται να έχουν ως μόνο σύμπτωμα την ανεξήγητη απώλεια βάρους.
Η σωστή παθολογική εξέταση έχει ζωτική σημασία για την ορθή αξιολόγηση και θεραπεία κάθε περίπτωσης.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770
E mail: amoschovaki@yahoo.gr.
Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:
http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER
http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ
http://worlddiseasedays.blogspot.com ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)
http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ
http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ
http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ
http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1
