Η κόπωση χαρακτηρίζεται από
πτώση των επιπέδων ενέργειας του σώματος, η οποία ενίοτε είναι τόσο σοβαρή που
καθιστά αδύνατη την τέλεση καθημερινών συνήθων δραστηριοτήτων. Όταν η κόπωση
επιμένει για χρονικό διάστημα άνω του
εξαμήνου και δεν υποχωρεί με απλά μέτρα (π.χ. ξεκούραση τέλεση αγχολυτικών
δραστηριοτήτων), πρόκειται για το παθολογικό πρόβλημα της χρόνιας κόπωσης. Τα
αίτια είναι ποικίλα όπως ορμονικές διαταραχές, χρόνιες φλεγμονές, αναιμία, το
σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, ψυχιατρικά σύνδρομα, ινομυαλγία, οι ελλείψεις
βιταμινών και ιχνοστοιχείων, αλλοιώσεις του ανοσοποιητικού συστήματος,
καρκινώματα. Ο εντοπισμός του αιτίου γίνεται με στοχευμένους εργαστηριακούς
ελέγχους αναλόγως των κλινικών ευρημάτων που εντοπίζει ο παθολόγος με ανάλογη
κλινική εμπειρία κατά την παθολογική εξέταση.
Ανεξαρτήτως αιτιολογίας ωστόσο και εξατομικευμένης διαχείρισης του
προβλήματος, οι πάσχοντες πρέπει να διατηρούν εντός φυσιολογικών επιπέδων:
• Την τιμή CPK
H CPK (κρεατινική κινάση) ανιχνεύεται κυρίως σε
σκελετικούς μυς και ιστούς σπλάγχνων (π.χ. εγκέφαλος καρδιά) και αποτελεί
ένζυμο που συντελεί στην παροχή ενέργειας. Όταν καταστραφούν τμήματα ιστών που
περιέχουν cpk από υποκείμενο νόσημα ή παράγοντα, το ένζυμο cpk «διαχέεται» στο
αίμα και τα μετρούμενα επίπεδα εμφανίζονται υψηλά. Έτσι για παράδειγμα σε οξύ
έμφραγμα, στο οποίο καταστρέφεται τμήμα μυοκαρδίου αυξάνει η ΜΒ CPK που
ευρίσκεται στον καρδιακό ιστό. Η cpk
αποτελεί επίσης δείκτη σωματικής υπερκόπωσης. Η σωματική υπερκόπωση είναι το
πιο κοινό αίτιο αυξημένης cpk που προκαλεί επιδείνωση της κόπωσης στον πάσχοντα
από χρόνια κόπωση.
• Τον αιματοκρίτη τους
Τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι
απαραίτητα για την μεταφορά του οξυγόνου στους ιστούς, μέσω του αίματος. Έτσι
στην περίπτωση της αναιμίας μειώνεται ο αιματοκρίτης και διαταράσσεται η
επαρκής εφεδρεία οξυγόνου. Τα άτομα με χρόνια κόπωση που εμφανίζουν αναιμία
παρουσιάζουν κακή αιμάτωση, φαινόμενο που μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση
συμπτωμάτων, ζάλη, ταχυκαρδία,
διαταραχές αναπνοής. Η σιδηροπενική αναιμία είναι η πιο συχνή μορφή αναιμίας.
Πλήττει συχνά άτομα που ευρίσκονται σε ανάπτυξη (πχ. παιδιά), γυναίκες
αναπαραγωγικής ηλικίας, κυοφορούσες, χορτοφάγους, καρκινοπαθείς.
• Tην ουρία του αίματος
Η ουρία είναι αζωτούχα ένωση
που παράγεται κατά την διάρκεια του
μεταβολισμού και αποβάλλονται από τον ανθρώπινο οργανισμό σε καθημερινή βάση. Η
καλή κάθαρσή της, προϋποθέτει καλή κυκλοφορία και επάρκεια αίματος και καλή
λειτουργία του ουροποιητικού συστήματος, το οποίο δρα ως απεκκριτικό φίλτρο των
άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού. Η αύξηση της ουρίας μπορεί να οφείλεται σε
κατακράτηση τοξινών λόγω βλάβης του νεφρικού ηθμού ή παθολογικές καταστάσεις που διαταράσσουν
την ομαλή κυκλοφορία όπως είναι η αιμορραγία, η διάρροια, o εμετός, ο διαβήτης,
νόσοι της καρδιάς, η παγκρεατίτιδα, η υπολευκωματιναιμία, η αναφυλαξία,
σύνδρομα υπεργλοιότητας ή φάρμακα. Σε υγιείς κατά τα λοιπά πάσχοντες από χρόνια
κόπωση ωστόσο, η αύξηση της ουρίας αποτελεί δείκτη κακής ενυδάτωσης του
οργανισμού που μπορεί να επιδεινώσει την χρόνια κόπωση.
·
Την ορμόνη του θυρεοειδούς TSH
Ο θυρεοειδής είναι αδένας στην βάση στην βάση
του λαιμού, ο οποίος
ως βασική λειτουργία έχει την παραγωγή δύο
ορμονών, της τριϊωδοθυρονίνης (Τ3) και της θυροξίνης (Τ4). Αυτές οι ορμόνες
κυκλοφορούν μέσω του αίματος σε όλα τα όργανα του σώματος, επηρεάζοντας την
σωστή λειτουργία τους και τον μεταβολισμό. Οι θυρεοειδικές ορμόνες συντελούν
στην ρύθμιση του μεταβολισμού, στην ομαλή διάθεση ενέργειας στο ανθρώπινο σώμα,
στην ομαλή λειτουργία των ιστών. Η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (επίσης γνωστή ως TSH
ή θυρεοτροπίνη) είναι μια γλυκοπρωτεΐνη που συντίθεται από τον πρόσθιο λοβό της
υπόφυσης και αποτελεί αδρό δείκτη της ομαλής λειτουργίας του θυρεοειδούς.
• Την
αρτηριακή τους πίεση
H πίεση του αίματος στο φυσιολογικό άτομο,
διατηρείται σε στενά όρια, υπακούοντας σε πολλά συστήματα ρύθμισης. Τόσο η
ελάττωση της αρτηριακής πίεσης (υπόταση) όσο και η αύξηση της αρτηριακής πίεσης
(υπέρταση) προκαλούν κακή παροχή αίματος στα ζωτικά όργανα, κατάσταση που
μπορεί να οδηγήσει σε
ζάλη, έλλειψη συγκέντρωσης, επιδείνωση κόπωσης. Οι
πάσχοντες από χρόνια κόπωση πρέπει να παρακολουθούν στενά την αρτηριακή τους
πίεση.
Dr Αναστασία
Μοσχοβάκη
Ιατρός
Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου
10 Κηφισιά
Τηλ.
2106252770 και 6945575287
Οι
ιστοσελίδες του ιατρείου εκτίθενται παραπλεύρως.
