ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΚΟΠΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΞΑΝΤΛΗΣΗΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΓΡΙΠΗ

Ο ιός της γρίπης





Ο ιός της γρίπης απομονώθηκε στους ανθρώπους για πρώτη φορά το 1933. Οι ιοί της γρίπης είναι μέλη της οικογένειας των ορθομυξοιών και δομικά χαρακτηρίζονται από ένα κεντρικό ριβονουκλεοτιδικό πυρήνα, που περιβάλλεται από μία θήκη στην οποία ευρίσκονται λιπίδια και γλυκοπρωτεΐνες. Το γένωμα του ιού είναι RNA.

Ανάλογα με τα γενικά αντιγονικά χαρακτηριστικά, οι ιοί της γρίπης διαιρούνται σε γενικούς τύπους (Α, Β, C κλπ). Οι πιο σοβαρές επιδημικές εξάρσεις προκαλούνται από ιούς γρίπης Α. Οι επιδημίες αρχίζουν απότομα, κορυφώνονται σε διάστημα 2-3 εβδομάδων, διαρκούν 2-3 μήνες και υποχωρούν εξίσου γρήγορα όπως άρχισαν. Η μετάδοση της γρίπης, γίνεται μετά από ενοφθαλμισμό του ιού στο αναπνευστικό σύστημα, με τον βήχα, τον πταρμό, αλλά και με μολυσμένα αντικείμενα. Γενικώς, ο χρόνος επώασης είναι μία με τρεις ημέρες. Η αποβολή του ιού διακόπτεται συνήθως εντός δύο με πέντε ημερών μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων.

Η γρίπη χαρακτηρίζεται από αιφνίδια έναρξη πυρετού, 38-41 βαθμούς, πόνους στους μύες, πονοκέφαλο, βήχα, πρήξιμο αδένων, ρίγη, αίσθημα κακουχίας. Παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα άτομα εμφανίζουν την εικόνα που προαναφέρεται, το φάσμα των κλινικών εκδηλώσεων είναι ευρύ και κυμαίνεται από ελαφρά απύρετη αναπνευστική νόσο όπως το κοινό κρυολόγημα έως την σοβαρή εξάντληση. Ο πυρετός εμφανίζει ταχεία άνοδο κατά το πρώτο 24ωρο και πέφτει βαθμιαία σε διάστημα δύο – τριών ημερών, αν και περιστασιακά διαρκεί επί μία εβδομάδα. Παρά το γεγονός ότι η νόσος γενικά λύεται εντός δύο πέντε ημερών, σε μικρό αριθμό ατόμων εμφανίζονται επιπλοκές.

Το σύνδρομο κόπωσης ή εξάντλησης μετά από γρίπη είναι σύνδρομο σημαντικής εξασθένησης που εμφανίζει μια σημαντική μειονότητα ασθενών που αναρρώνει από τη νόσο. Το σύνδρομο εμφανίζεται συχνότερα σε ηλικιωμένα άτομα και είναι πιθανόν να επιμείνει επί εβδομάδες μετά την αποδρομή της νόσου. Σε ορισμένες περιπτώσεις διαταράσσεται πλήρως η ικανότητα του ανθρώπου να εκτελεί απλά καθημερινά καθήκοντα. Η κατάσταση χαρακτηρίζεται από έλλειψη ενέργειας, που εκδηλώνεται είτε ως μείωση της ικανότητας εκτέλεσης απλών κινήσεων λόγω μυϊκής αδυναμίας, είτε ως εύκολη εξάντληση μετά ή κατά την διάρκεια μυϊκής προσπάθειας, είτε ως αίσθημα πνευματικής κόπωσης που εμποδίζει την εκτέλεση πνευματικών δραστηριοτήτων ή καθημερινών δραστηριοτήτων που προϋποθέτουν ψυχική συγκέντρωση. Το σύνδρομο αυτό ποικίλλει σε σοβαρότητα και βαρύτητα. Διακρίνουμε:

 Απλό σύνδρομο χρόνιας κόπωσης μετά από γρίπη

Πρόκειται για το πιο σύνηθες σύνδρομο. Η πρόγνωσή του είναι καλή. Η κόπωση δεν συνοδεύεται από αντικειμενικά σημεία χαλαρής παράλυσης ή λύσης μυών. Συνήθως περιλαμβάνει μεικτό σωματικό πνευματικό στοιχείο, με προεξάρχουσα την πνευματική συνιστώσα της κόπωσης (αδυναμία συγκέντρωσης, εύκολη διανοητική κόπωση). Η έντονη διέγερση του ανοσοποιητικού που περιλαμβάνει παραγωγή αντισωμάτων (ανιχνεύονται πολλές φορές μετά το δεκαήμερο), παραγωγή ιντερφερονών, κινητοποίηση του σπλήνα, κινητοποίηση κυτταροτοξικών λεμφοκυττάρων. Ορισμένες φορές κατά την έντονη αυτή κινητοποίηση συμβαίνουν δυσλειτουργίες, που συντελούν στην πυροδότηση χρόνιας κόπωσης, μετά την κατά τα λοιπά ομαλή αποδρομή της γρίπης.

 Σύνδρομο κόπωσης από μυοσίτιδα, ραβδομυόλυση

Πρόκειται για σοβαρή σωματική κόπωση, χαρακτηριζόμενη από έντονη ευαισθησία ή πόνους στην περιοχή των μυών, που οφείλεται σε λύση μυϊκών κυττάρων, έξοδο μυοσφαιρίνης-μυικών ενζύμων στο αίμα. Λόγω της λύσης των μυϊκών κυττάρων υπάρχει σοβαρού βαθμού σωματική αδυναμία. Η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε ηλεκτρολυτικές διαταραχές, νεφρική ανεπάρκεια, πολυοργανική βλάβη και είναι σπάνια επιπλοκή της γρίπης.

 Σύνδρομο Guillain Barré

Πρόκειται για σοβαρή σωματική κόπωση από οξεία, συνήθως ταχέως εξελισσόμενη πολυνευροπάθεια που χαρακτηρίζεται από μυϊκή αδυναμία και διαταραχή αισθητικότητας. Πρόκειται για ποικίλου βαθμού κινητική παράλυση. Το σύνδρομο είναι σπάνιο και εμφανίζεται πέντε ημέρες –τρεις εβδομάδες μετά την γρίπη.

Kατά την ιατρική εξέταση, αξιολογείται με απλές δοκιμασίες που πραγματοποιούνται στο ιατρείο, εάν υπάρχει αντικειμενικώς σωματική συνιστώσα με μείωση της δύναμης των μυών του σώματος ή όχι, εάν η κόπωση είναι εστιακή αφορά δηλαδή συγκεκριμένη ομάδα μυών ή περιοχή του σώματος ή είναι γενικευμένη, εάν υπάρχουν διαταραχές των νεύρων που ρυθμίζουν την ομαλή κίνηση των αντίστοιχων μυών ή το πρόβλημα εντοπίζεται μεμονωμένα στο μυ, οπότε αναλόγως κατευθύνεται ο διαγνωστικός έλεγχος. Αδυναμία ή κόπωση χωρίς αντικειμενικά ευρήματα μείωσης μυϊκής ισχύος ή παράλυσης κατά την ιατρική εξέταση, αποτελεί χαρακτηριστικό του απλού συνδρόμου χρόνιας κόπωσης μετά από γρίπη. Η σωστή παθολογική εξέταση είναι σημαντική για τη σωστή διάγνωση και θεραπεία.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη

Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά

24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770

E mail: amoschovaki@yahoo.gr.

Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:

http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

http://worlddiseasedays.blogspot.com ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

 http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)

http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ

http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ

http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ

http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1

.

ΕΜΒΟΛΙΟ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ

Πνευμονία δεξιού κάτω πνευμονικού πεδίου σε ηλικιωμένο 88 ετών (μπλε βάλος). Το γκρι βέλος αντιστοιχεί στη σκιά της καρδιάς.
Από το προσωπικό ιατρικό μου αρχείο

Η πνευμονία αποτελεί φλεγμονή του πνεύμονα, που προκαλείται όταν ένας λοιμογόνος παράγοντας προσβάλλει το πνευμονικό παρέγχυμα. Τα αίτια της πνευμονίας είναι ποικίλα. Διακρίνουμε την πνευμονιοκοκκική πνευμονία, όταν το αίτιο είναι ο πνευμονιόκοκκος, την πνευμονία από γρίπη, την πνευμονία από ψευδομονάδα, την ιογενή πνευμονία κ.λπ.

Βήχας, πυρετός, πτύελα είναι συνήθη συμπτώματα. Σε ορισμένα άτομα, ανάλογα και με το είδος του παθογόνου που προκαλεί τη νόσο, ο βήχας, ο πυρετός και τα πτύελα μπορεί να απουσιάζουν. Ναυτία έμετος διάρροια ενδέχεται να εμφανιστούν.

Επιπλοκές είναι η αιματογενής διασπορά, η πλευρίτιδα, το εμπύημα, η καρδιολογική απορρύθμιση. Η πνευμονία αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα, στους ηλικιωμένους και τα βρέφη.

Δεν υπάρχει εμβόλιο, που αντιμετωπίζει όλα τα είδη πνευμονίας. Στην πράξη, με τον όρο εμβόλιο για την πνευμονία, εννοούμε το εμβόλιο μόνο για την πνευμονιοκοκκική πνευμονία, που είναι μία από τις πιο συχνές πνευμονίες στην κλινική ιατρική πρακτική.

Ο πνευμονιόκοκκος είναι gram θετικός κόκκος, που αναπτύσσεται σε ζεύγη και προκαλεί α αιμόλυση σε αιματούχο άγαρ. Ειδικά ένζυμα, που υπάρχουν στο εξωτερικό περίβλημα του μικροβίου καθιστούν τον πνευμονιόκοκκο ιδιαίτερα ανθεκτικό, κατά την επίθεση των λευκών αιμοσφαιρίων και άλλων παραγόντων άμυνας του οργανισμού. Η μετάδοση γίνεται με την αναπνοή και με μολυσμένα αντικείμενα.

Αρχικώς το μικρόβιο αποικίζει τον ρινοφάρυγγα. Ο απλός εποικισμός συνήθως δεν είναι αρκετός για να προκαλέσει λοίμωξη. Μετά τον αποικισμό, παράγονται προοδευτικά, εντός εβδομάδων, ειδικά αντισώματα, που συντελούν στην αντιμετώπιση της ιδιαίτερης ανθεκτικότητας του πνευμονιόκοκκου στην φαγοκυττάρωση, με αποτέλεσμα να μην προκαλείται νόσος στα περισσότερα υγιή άτομα, εφόσον οι μη ειδικοί μηχανισμοί κάθαρσης βοηθούν αποτελεσματικά (π.χ. κίνηση κροσσών μύτης, παραγωγή βλέννας, βήχας). Η πνευμονία είναι απότοκος κυρίως της μετακίνησης των πνευμονιόκοκκων προς τον πνεύμονα, όταν υπολειτουργούν οι μηχανισμοί κάθαρσης λόγω υποκείμενου νοσηρού παράγοντα (π.χ. αλλεργία, ίωση, το κάπνισμα) ή μειωμένης ικανότητας του ανοσοποιητικού να παράγει αντισώματα ή να απομακρύνει το μικρόβιο. Παράγοντες που ελαττώνουν την αντίσταση έναντι του πνευμονιόκοκκου και συντελούν στην πρόκληση πνευμονίας, δεν είναι μόνο νοσήματα και παθολογικοί παράγοντες (π.χ. σπληνεκτομή, αναιμία, διαβήτης, κατάχρηση αλκοόλ), αλλά και το έντονο ψυχολογικό ή σωματικό stress, η ανωριμότητα του ανοσοποιητικού συστήματος λόγω ηλικίας (βρέφη) ή η κάμψη του ανοσοποιητικού συστήματος λόγω ηλικίας (ηλικιωμένοι). Σε πολλές περιπτώσεις προηγείται ιογενής λοίμωξη.

Το εμβόλιο περιέχει αντιγόνα πνευμονιόκοκκου, τα οποία προκαλούν έντονη ανοσοποιητική απάντηση, χωρίς να προκαλούν νόσο. Το εμβόλιο προκαλεί έντονη ανοσολογική διέγερση, με παραγωγή αντισωμάτων. Η ανοχή και η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλή, με λίγες παρενέργειες που περιλαμβάνουν πρήξιμο, πόνο στην θέση της ένεσης, μυϊκά άλγη, κακουχία, ελαφρό γριπώδες σύνδρομο για λίγες ημέρες μετά την ένεση. Το εμβόλιο απευθύνεται σε άτομα υψηλού κινδύνου να αναπτύξουν πνευμονιοκοκκική λοίμωξη. Λόγω παραγωγής προστατευτικών αντισωμάτων από το εμβόλιο, το άτομο αποκτά ανοσία έναντι του πνευμονιόκοκκου. Το εμβόλιο δεν είναι πάντως αποτελεσματικό για όλους (φαινόμενο non responders).

Συνιστάται (εφόσον δεν υπάρχουν ορισμένες σπάνιες απαγορευτικές αλλεργίες), κυρίως:

 Σε άτομα με λειτουργική και ανατομική ασπληνία

 Στα άτομα άνω των 65 ετών

 Σε άτομα με διαρροή ΕΝΥ

 Σε άτομα με διαβήτη

 Στους αλκοολικούς

 Σε άτομα με κίρρωση

 Στους νεφροπαθείς

 Σε πάσχοντες από χρόνια αναπνευστική νόσο

 Στους καρδιοπαθείς

 Σε πάσχοντες από ορισμένα νοσήματα των λευκών αιμοσφαιρίων, των λεμφοκυττάρων, του συμπληρώματος

 Στους πάσχοντες από φορεία HIV

 Στους μεταμοσχευθέντες

 Στα άτομα που λαμβάνουν ορισμένα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα

 Σε άτομα που ζουν σε συνθήκες αυξημένου συγχρωτισμού (π.χ. γηροκομεία)

Ο εμβολιασμός στις περισσότερες περιπτώσεις επαναλαμβάνεται ανά πενταετία.

Σήμερα υπάρχει και παιδιατρικό εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη

Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά

24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770

E mail: amoschovaki@yahoo.gr.

Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:

http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

http://worlddiseasedays.blogspot.com ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

 http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)

http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ

http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ

http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ

http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1