Τα ούρα
αποτελούν εκτός από δείκτη καλής νεφρικής λειτουργίας και ένα σημαντικό δείκτη
της μεταβολικής κατάστασης του οργανισμού. Αυτό είχε γίνει αντιληπτό ήδη κατά
την αρχαιότητα: Στην εποχή του Ιπποκράτη, η μορφή, η συχνότητα, η όψη και η
οσμή των ούρων ήταν βασικές παράμετροι στην αξιολόγηση των ασθενών.
Τα ούρα
παράγονται στους νεφρούς. Όταν ο νεφρός λειτουργεί ορθά και τα ούρα παράγονται
φυσιολογικά, νερό και άχρηστες ουσίες του μεταβολισμού (π.χ. ουρία κρεατινίνη
όξινα προϊόντα) απομακρύνονται από το σώμα. Η ανάλυση των ούρων, όταν γίνεται
σωστά και αξιολογείται από τον έμπειρο με κλινική εμπειρία παθολόγο, έχει
παρομοιαστεί με νεφρική βιοψία του φτωχού και είναι αναπόσπαστο στοιχείο του
σωστού check up.
Τα ούρα
συλλέγονται σε ειδικό αποστειρωμένο δοχείο. Το άτομο ουρεί πρώτα στην τουαλέτα
και στην συνέχεια, ενώ ουρεί, συλλέγει μέρος από τα ούρα στο ειδικό
αποστειρωμένο δοχείο, το οποίο παρεμβάλλεται ακριβώς στην θέση της τροχιάς του
ούρου, χωρίς να διακοπεί η ούρηση και πριν ολοκληρωθεί. Το δείγμα αποστέλλεται
άμεσα προς εξέταση και διερευνάται προσεκτικά για την παρουσία στοιχείων όπως
αίματος, αιμοσφαιρίνης, πρωτεϊνών, λευκών αιμοσφαιρίων, κυλίνδρων, αλάτων, κρυστάλλων,
βλέννας, μικροοργανισμών. Στον υγιή οργανισμό, πολλοί παράγοντες διαμορφώνουν
τη σύσταση και όψη των ούρων, με κυριότερους την πρόσληψη νερού και την δομή
των τροφίμων. Τα φυσιολογικά ούρα είναι διαυγή χωρίς θολερότητα ή αίμα, με
ειδικό βάρος που κυμαίνεται από 1,001 έως 1,035 και χαρακτηρίζονται από απουσία
ή ίχνη αλάτων. Όταν τα άλατα είναι αρκετά, μπορεί να σχηματιστούν συγκρίματα
άμμος ή λίθοι στα νεφρά με αποτέλεσμα φλεγμονές, αποφράξεις, νεφρικές βλάβες. Κατά
την παθολογική εξέταση πρέπει να διερευνηθεί το αίτιο της αυξημένης αποβολής
αλάτων μέσω του νεφρικού ηθμού και στη συνέχεια να εκτιμηθεί ο κίνδυνος
ανάπτυξης ψαμμίασης ή λίθων και να διερευνηθεί η ύπαρξη ή όχι λιθίασης ή
εγκατεστημένης βλάβης.
Α. ΑΛΑΤΑ ΣΤΑ
ΟΥΡΑ-ΑΙΤΙΑ
1. Η πλημμελής ενυδάτωση του οργανισμού.
Το νερό είναι το κύριο χημικό συστατικό του σώματος. Αποτελεί περίπου το
60 τοις εκατό του σωματικού βάρους. Το
νερό είναι απαραίτητο για την ομαλή ρύθμιση της πίεσης, την ομαλή
θερμορρύθμιση, την ομαλή διεξαγωγή βιοχημικών αντιδράσεων, την ομαλή λειτουργία
των νεφρών του ήπατος του εντέρου, την προστασία των ιστών. Η ποσότητα του
νερού που χρειάζεται ένα άτομο εξαρτάται από μια ποικιλία παραγόντων και δεν
είναι ενιαία σε όλους, η ύπαρξη ωστόσο αυξημένης ποσότητας αλάτων στα ούρα σε υγιή
άτομα είναι έμμεσος δείκτης ότι ο οργανισμός τροφοδοτείται με μειωμένη ποσότητα
νερού από την ποσότητα που απαιτείται για να λειτουργήσει άψογα.
2. Οργανικά σύνδρομα που προκαλούν
αυξημένη ποσότητα αλάτων που
αποβάλλονται με τα ούρα. Χαρακτηριστικοί
εκπρόσωποι της κατηγορίας είναι η νόσος του Crohn , οι λοιμώξεις του
ουροποιητικού συστήματος , ο υπερπαραθυρεοειδισμός.
3. Φάρμακα συμπληρώματα και παράγοντες
της καθημερινότητας
Ορισμένα φάρμακα και
συμπληρώματα (π.χ. τοπιραμάτη, βιταμίνη D, συμπληρώματα ασβεστίου), οι
δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες πουρίνες πρωτεΐνες και νάτριο, η καθιστική
ζωή, αυξάνουν την ποσότητα των αλάτων και των τοξινών που καλείται ο νεφρικός
ηθμός να καθαρίσει.
Β. ΨΑΜΜΙΑΣΗ
ΚΑΙ ΛΙΘΟΙ ΝΕΦΡΩΝ Η ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΙ Η ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗΣ ΒΛΑΒΗΣ
Όταν τα άλατα είναι πολλά
με αποτέλεσμα την ανάπτυξη ψαμμίασης και λίθων κοιλιακά άλγη, ναυτίες, πυουρία,
αιματουρία, κάψιμο, επίμονη παρόρμηση για ούρηση, συχνουρία,
πυρετός κατά το παρελθόν
ή το παρόν περιγράφονται στα πλαίσια λήψης του ιατρικού ιστορικού ή
εντοπίζονται κατά τη μικροσκοπική εξέταση παλαιότερων ή πρόσφατων ούρων. Κατά
την αντικειμενική εξέταση μπορεί να υπάρχει κοιλιακός τυμπανισμός ή ευαισθησία
κατά την ψηλάφηση της οσφύος ή των κοιλιακών τοιχωμάτων. Ανάλογα με τα ευρήματα
της ιατρικής εξέτασης και της συνολικής εικόνας της γενικής ούρων μπορεί να
απαιτηθεί η διενέργεια υπερηχογραφήματος νεφρών ή άλλων εξετάσεων για τον
εντοπισμό ψαμμίασης, λίθων ή εγκατεστημένης νεφρικής βλάβης.
Dr Αναστασία Μοσχοβάκη
Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10 Κηφισιά
24ωρη γραμματεία για
ραντεβού: 2106252770
O ηλεκτρονικός τόπος, οι
ιστοσελίδες και τα κανάλια του ιατρείου εκτίθενται παραπλεύρως.
