Το νάτριο αποτελεί το κυριότερο εξωκυττάριο ιόν. Μεταφέρεται ενεργητικά έξω από τα κύτταρα με ειδική αντλία Κ, Να ΑΤΡάση. Στο φυσιολογικό άτομο, η δραστική ωσμωλικότητα του εξωκυττάριου υγρού καθορίζεται κυρίως από τη συγκέντρωση Να, με δεδομένο ότι οι κύριες διαλυτές ουσίες του εξωκυττάριου υγρού είναι άλατα Να.
Σύνθετοι μηχανισμοί, επεμβαίνουν μετά την πρόσληψη νατρίου με τις τροφές, για να διατηρήσουν σε σταθερή κατάσταση το ισοζύγιο νατρίου. Ανάλογα με την ωσμωλικότητα του πλάσματος και την τιμή της συγκέντρωσης του νατρίου κινητοποιούνται ορμόνες και παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί, που οδηγούν σε κατακράτηση νερού-νατρίου ή αύξηση της αποβολής τους μέσω του παραγόμενου από τους νεφρούς ούρο.
Το χαμηλό νάτριο αίματος προκαλεί εγκεφαλική δυσλειτουργία, λόγω ωσμωτικής μετακίνησης ύδατος και αύξησης του όγκου των εγκεφαλικών κυττάρων. Συμπτώματα, όπως ατονία, ναυτία, σύγχυση, λήθαργος, εμφανίζονται. Στα αρχικά στάδια, η υπονατριαιμία μπορεί να είναι χωρίς συμπτώματα ή η συμπτωματολογία να είναι ήπια. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις υπονατριαιμίας, μπορεί να εμφανιστούν σπασμοί, εμβροντησία, κώμα.
Τα αίτια της χαμηλής συγκέντρωσης νατρίου του αίματος διαιρούνται σε:
1. Νοσήματα και καταστάσεις που συνοδεύονται κυρίως από αυξημένη πρόσληψη ή κατακράτηση νερού, με αποτέλεσμα την «ωσμωτική αραίωση» και την πτώση του νατρίου του αίματος. Ενδεικτικά στα νοσήματα και τις καταστάσεις της κατηγορίας συγκαταλέγονται νεφρικά νοσήματα, νοσήματα ηπατικής ανεπάρκειας, καρδιακής ανεπάρκειας, ορμονικά νοσήματα, η πρωτοπαθής πολυδιψία.
2. Νοσήματα και καταστάσεις που συνοδεύονται κυρίως από μειωμένη πρόσληψη ή αυξημένη απώλεια νατρίου.
Ενδεικτικά στα νοσήματα και τις καταστάσεις της κατηγορίας συγκαταλέγονται οι καταστάσεις υπερβολικής εφίδρωσης, η διάρροια, οι έμετοι, λήψη διουρητικών.
3. Νοσήματα και καταστάσεις που συνοδεύονται από αυξημένη ωσμωτική μετακίνηση νερού από τον ενδοκυττάριο χώρο στον εξωκυττάριο. Η πιο συχνή «ωσμωτικά δραστική» ουσία είναι το αυξημένο σάκχαρο αίματος. Το αυξημένο σάκχαρο αίματος προκαλεί μετακίνηση νερού από το εσωτερικό στο εξωτερικό του κυττάρου με αποτέλεσμα την «ψευδή» εικόνα υπονατριαιμίας.
Λόγω των δυσμενών αποτελεσμάτων που επιφέρει το χαμηλό νάτριο στην λειτουργία κυρίως των εγκεφαλικών κυττάρων, η υπονατριαιμία πρέπει να διερευνάται σωστά ιατρικώς και να αποκαθίσταται. Μόνο όταν κατά τη σωστή ιατρική αξιολόγηση, δεν διαπιστώνεται καμία επίπτωση στην λειτουργία του εγκεφαλικού κυττάρου, ο υποκείμενος παράγοντας που προκαλεί την υπονατριαιμία έχει ελεγχθεί, η υπονατριαιμία είναι μικρού βαθμού και δεν έχει κίνδυνο επιδείνωσης, δεν χορηγείται θεραπεία αποκατάστασης του χαμηλού νατρίου αίματος.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770
E mail: amoschovaki@yahoo.gr.
Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:
http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER
http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ
http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS
http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ
http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ
http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ
http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1.
