Όσφρηση είναι η αντίληψη της οσμής με τη μύτη. Η μείωση της όσφρησης είναι αρκετά διαδεδομένη και ποικίλλει από πλήρη απουσία, έως μερική απώλεια όσφρησης. Η μείωση της οσφρητικής ικανότητας είναι ιδιαίτερα αξιοπρόσεκτη από τον ασθενή, όταν έρχεται σε επαφή με έντονες μυρωδιές, όπως τα αρώματα.
Η υπερβολική ευαισθησία στις οσμές και η ανώμαλη αντίληψη των οσμών, είναι διαταραχές που αφορούν την ποιότητα της αίσθησης της όσφρησης.
Το οσφρητικό νευροεπιθήλιο, βρίσκεται στο ανώτερο τμήμα της ρινικής κοιλότητας. Με την άφιξη μιας οσμηρής ουσίας, πυροδοτείται η έναρξη μιας σειράς βιοχημικών αντιδράσεων, βασικών για την δημιουργία της αίσθησης της όσφρησης. Πολλαπλές νευρικές συνδέσεις με το μεταιχμιακό σύστημα, τον πρόσθιο οσφρητικό πυρήνα, τον οσφρητικό βολβό, τον προαπιοειδή φλοιό, τον περιαμυγδαλοειδή φλοιό, τον πυρήνα της οσφρητικής ταινίας, τον έσω φλοιικό πυρήνα της αμυγδαλής, είναι πολύ σημαντικές.
Οι διαταραχές της αίσθησης της όσφρησης προκαλούνται από παθολογικές καταστάσεις που εμποδίζουν την πρόσβαση της οσμηρής ουσίας στο οσφρητικό νευροεπιθήλιο (απώλεια μεταφοράς), ή προκαλούν βλάβη στα υποδεκτικά κύτταρα αυτά καθαυτά (αισθητηριακή απώλεια) ή προκαλούν βλάβη στις κεντρικές οσφρητικές οδούς (νευρική απώλεια). Τα νοσήματα και οι παθολογικές διαταραχές μπορεί να εντοπίζονται αμιγώς στην περιοχή της μύτης (π.χ. αλλεργική ρινίτιδα, πολύποδες μύτης) ή στο νευρικό σύστημα που συμμετέχει στην αντίληψη του εξωτερικού περιβάλλοντος (π.χ. εγκεφαλικοί όγκοι, νόσος PARKINSON, ALZHEIMMER), ενδέχεται όμως να είναι συστηματικές οργανικές διαταραχές ή παράγοντες, που προκαλούν νευρικές, αισθητηριακές απώλειες ή απώλειες μεταφοράς. Χαρακτηριστικά παραδείγματα συστηματικών καταστάσεων και νοσημάτων της τελευταίας κατηγορίας είναι η έκθεση σε χημικά, ορισμένες διατροφικές ελλείψεις, μεταβολικές διαταραχές, διαταραχές ορμονών. Το σύνδρομο KALLMANΝ είναι φυλοσύνδετη κληρονομούμενη διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από κληρονομούμενη ανοσμία και υπογοναδισμό, λόγω αποτυχίας μετανάστευσης στο έμβρυο, των νευρώνων των οσφρητικών υποδοχέων και των νευρώνων, οι οποίοι συνθέτουν την ορμόνη απελευθέρωσης των γοναδοτροπινών.
Τι πρέπει να γνωρίζετε εσείς, που παρατηρείτε αλλοιώσεις όσφρησης:
1. Οι κοινές ιώσεις προκαλούν παροδική διαταραχή όσφρησης. Εάν πάσχετε από κοινή ίωση με ελαφρά συμπτώματα (π.χ. πονόλαιμο, μπούκωμα, χαμηλό πυρετό), η παραμονή στο σπίτι με καλή ενυδάτωση και διατροφή, επιβάλλεται, μέχρι η ίωση να κάνει τον κύκλο της.
2. Η κατάχρηση αλκοόλ, η έκθεση σε χημικές ουσίες και το τσιγάρο, προκαλούν δυσλειτουργία της όσφρησης. Εάν εκτίθεστε σε χημικές ουσίες κατά την επαγγελματική σας δραστηριότητα, να λαμβάνετε τα αναγκαία μέτρα προφύλαξης σε συνεννόηση με τον τεχνικό ασφαλείας και τον ιατρό εργασίας της εταιρείας σας (π.χ. ειδικές μάσκες).
3. Ο υποσιτισμός, οι ακατάλληλες δίαιτες (π.χ. μονοφαγικές δίαιτες), συνδέονται με την εμφάνιση δυσλειτουργίας της όσφρησης, λόγω διαταραχής των νευρικών οσφρητικών οδών.
4. Ο κακώς θεραπευόμενος διαβήτης προκαλεί με αλλοίωση των νευρικών οσφρητικών οδών και διαταραχές όσφρησης.
Εάν οι αλλοιώσεις της όσφρησης επιμένουν, η σωστή παθολογική εξέταση είναι επιβεβλημένη. Η εργαστηριακή διερεύνηση γίνεται με ειδικές εξετάσεις, ενώ η θεραπεία διαφοροποιείται ανάλογα με το αίτιο.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770
E mail: amoschovaki@yahoo.gr.
Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας προς συμπληρωματική πληροφόρηση:
http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ
http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS
http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ
http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ
http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ
http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1.
