ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ-ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ ΤΩΝ ΤΑΞΙΔΙΩΝ

Η γαστρεντερίτιδα είναι τοπική προσβολή του εντέρου από παθογόνους μικροοργανισμούς και εκδηλώνεται με έμετο, κοιλιακό πόνο, κακουχία, πυρετό, διάρροια. Η γαστρεντερίτιδα κατά τις εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς αποτελεί το πιο κοινό ιατρικό απρόοπτο, που συνδέεται με τις εορταστικές συνεστιάσεις και τα εορταστικά ταξίδια και επιπρόσθετα δεν κάνει διακρίσεις φύλου ή ηλικίας.

Ο κύριος παράγοντας που οδηγεί στην αύξηση των επεισοδίων γαστρεντερίτιδας κατά τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, ακόμη και στην περίπτωση των οικογενειακών γευμάτων και παρά το γεγονός ότι οι χαμηλές θερμοκρασίες του Χειμώνα δεν ευνοούν την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών στα τρόφιμα, είναι η συνήθεια των εορταστικών μπουφέ  και η παραμονή των εδεσμάτων επί μακρόν σε αυτά πριν το σερβίρισμα. Με τον τρόπο αυτό ευνοείται ο πολλαπλασιασμός λοιμογόνων που είναι υπεύθυνα για γαστρεντερίτιδες και τροφικές δηλητηριάσεις. Το πρόβλημα επιδεινώνεται όταν δεν έχουν ληφθεί σωστά μέτρα υγιεινής κατά την επεξεργασία των τροφίμων: Ο μάγειρας δεν έχει πλύνει σωστά τα χέρια του, έχει χρησιμοποιήσει σκεύη προετοιμασίας των ωμών τροφίμων τα οποία στη συνέχεια τα έχει επαναχρησιμοποιήσει για τα μαγειρεμένα τρόφιμα χωρίς να τα έχει πλύνει καλά, δεν έχει πλύνει και μαγειρέψει σωστά το φαγητό κ.λπ. Οι άνθρωποι που επιλέγουν να ταξιδέψουν κατά την διάρκεια των διακοπών τους σε περιοχές με χαμηλότερο από την Ελλάδα οικονομικό επίπεδο ή σε χώρες του τρίτου κόσμου συχνά κινδυνεύουν από γαστρεντερίτιδα λόγω μολυσμένου ύδατος και τροφών από κακά συστήματα ύδρευσης, κακών αποχετευτικών συστημάτων και κακής διαχείρισης ζώων που έρχονται σε στενή αλληλεπίδρασης με τις ανθρώπινες κοινότητες. Σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη υπάρχουν σήμερα ακόμη και επιδημίες χολέρας, που καιροφυλακτούν για τον ανύποπτο ταξιδιώτη.

Τα τυπικά παθογόνα μικρόβια και ιοί που προκαλούν γαστρεντερίτιδα στην Ευρώπη είναι τα Escherichia coli, Shigella Campylobacter, Salmonella, Aeromonas Staphylococcus aureus, Clostridium perfringens Listeria monocytogenes, Bacillus cereus, ηπατίτιδα.

 ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ

·       Ο άνθρωπος με καλό ανοσοποιητικό σύστημα έχει ενδογενείς μηχανισμούς αντίστασης έναντι των λοιμογόνων που εισέρχονται στον οργανισμό μέσω της τροφής και του νερού. Έτσι το γαστρικό οξύ του στομάχου, οι εκκρίσεις του γαστρεντερικού σωλήνα με τα τοξικά ένζυμα και τους ανοσολογικούς παράγοντες, η ωφέλιμη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου, αποτελούν σημαντικά στοιχεία του τοπικού γαστρεντερικού φραγμού έναντι των λοιμογόνων που καταπίνονται. Είναι σημαντικό, να φροντίσετε ώστε ο οργανισμός και ο γαστρεντερικός σωλήνας να ευρίσκονται σε άριστη φυσική αποφεύγοντας το κάπνισμα, την υπερκατανάλωση μπαχαρικών καφέ, τσαγιού, αλκοόλ και προϊόντων που περιέχουν καφεΐνη όπως αναψυκτικών τύπου κόλα, την άσκοπη χρήση φαρμάκων. Τα αντιβιοτικά αλλοιώνουν την ωφέλιμη χλωρίδα του εντέρου και πρέπει να αποφεύγονται.

·       Δεν πρέπει να τρώτε ή να αγοράζετε προϊόντα σε καταστήματα αμφιβόλου ποιότητας.

·       Τα χέρια πρέπει να πλένονται καλά πριν και μετά την παρασκευή του φαγητού, πριν και μετά τη μεταφορά των πιάτων, πριν και μετά το φαγητό.

·         Σύμφωνα με μελέτες ο κίνδυνος επιμόλυνσης με λοιμογόνα αυξάνεται σημαντικά μετά το δίωρο παραμονής του φαγητού σε θερμοκρασία δωματίου. Η θερμότητα φονεύει τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Βεβαιωθείτε ότι το φαγητό σας σερβίρεται ζεματιστό. Εάν αυτό δεν είναι εφικτό και εάν πρόκειται για κρύα εδέσματα βεβαιωθείτε ότι έχουν τοποθετηθεί έγκαιρα σε σωστή ψύξη και σας έχουν σερβιριστεί απευθείας από το ψυγείο.

·       Εάν είστε καλεσμένος σε μπουφέ σερβιριστείτε άμεσα και μην περνάτε πολλές φορές από τον μπουφέ.

·        Να μαγειρεύετε επαρκώς τα τρόφιμα και να μην τα καταναλώνετε ωμά εκτός εάν πρόκειται για καλά πλυμένα φρούτα και σαλάτες με νερό καλής ποιότητας.

·       Να μην καταναλώνετε αμφιβόλου ποιότητας αλκοολούχα ποτά.

·       Να μασάτε καλά τις τροφές και να αποφεύγετε να τρώτε γρήγορα και ακατάστατα.

·        Τα σκεύη που χρησιμοποιούνται κατά την κοπή και την προετοιμασία του ωμού κρέατος και των ψαριών πρέπει να πλένονται πριν και αμέσως μετά την χρήση και πριν ξαναχρησιμοποιηθούν με καυτό νερό και σαπούνι.

Κατά τα ταξίδια σας σε χώρες χαμηλού κοινωνικοοικονομικού επιπέδου:

·       Χρησιμοποιήστε εμφιαλωμένο νερό. Ωστόσο αυτό δεν σας καλύπτει σε ορισμένες χώρες χαμηλού κοινωνικοοικονομικού επιπέδου με δεδομένο ότι σε κάποιες από τις χώρες αυτές κάποιοι απατεώνες εμφιαλώνουν κοινό αφιλτράριστο νερό βρύσης με ότι αυτό συνεπάγεται. Πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι ο βρασμόες σκοτώνει την πλειοψηφία των μικροβίων. Επίσης κατά τις παράνομες εμφιαλώσεις είναι δύσκολο να εμφιαλωθεί σωστά το νερό με ανθρακικό. Εφόσον λοιπόν το εμφιαλωμένο νερό με ανθρακικό που αγοράζετε διαθέτει επαρκή ποσότητα φυσαλίδων, αυτό είναι ένδειξη ότι η εμφιάλωση έγινε σωστά. Στο εμπόριο κυκλοφορούν και ορισμένες συσκευές που λειτουργούν με μπαταρίες και εκπέμπουν ακτινοβολία UV αποστείρωσης και μπορούν να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά με συσκευές με ενσωματωμένο φίλτρο νερού σε συμπληρωματική βάση.

·       Ενημερωθείτε για το επίπεδο υγιεινής και τις επιδημίες του τόπου προορισμού σας  και κάνετε τα αντίστοιχα εμβόλια.

·       Προτιμήστε τα οργανωμένα από τα μη οργανωμένα ταξίδια

Dr Αναστασία Μοσχοβάκη

Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10 Κηφισιά

Τηλέφωνα γραμματείας για ραντεβού: 2106252770/6945575287

Links

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com

http://iatreioamoschovaki.gr

ΔΕΡΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΔΙΦΘΕΡΙΤΙΤΙΔΑ: ΤΟ ΚΟΡΥΝΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΕΠΑΝΑΚΑΜΠΤΕΙ; ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΣΤΗΝ ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΟΥ ΤΗΣ ΔΙΦΘΕΡΙΤΙΔΑΣ ΤΥΠΟΥ ΕΝΗΛΙΚΑ ΚΑΤΑ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ; Σημειώνω από το βήμα αυτό, ότι κατά την τελευταία διετία πολλοί ασθενείς μου έβρισκαν δύσκολα στα φαρμακεία το εμβόλιο με την αναμνηστική δόση της διφθερίτιδας τύπου ενήλικα και το πρόβλημα παραμένει.

Η διφθερίτιδα, η οποία πριν την γενίκευση των εμβολιασμών πρόσβαλε κυρίως παιδιά,   περιεγράφηκε για πρώτη φορά με λεπτομέρεια από τον Έλληνα ιατρό Ιπποκράτη. Η νόσος προκαλείται από το gram θετικό βακτηρίδιο Corynebacterium diphtheria το οποίο μεταδίδεται μέσω σταγονιδίων του αναπνευστικού συστήματος, ρινοφαρυγγικών εκκρίσεων και σπάνια μολυσμένων αντικειμένων.

Ο εμβολιασμός κατά της διφθερίτιδας μείωσε δραματικά τη θνησιμότητα και τη νοσηρότητα της διφθερίτιδας στην Ευρώπη, ωστόσο υπάρχουν φόβοι αναζωπύρωσης του ιού σε χώρες στις οποίες θεωρητικά έχει εκριζωθεί. Η διφθερίτιδα σήμερα εξακολουθεί να είναι σημαντικό πρόβλημα υγείας σε χώρες με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.

Η διφθερίτιδα ενδημεί σε πολλές χώρες της Ασίας, του Νοτίου Ειρηνικού, της Μέσης Ανατολής, της Αϊτής και της Δομινικανής Δημοκρατίας. Από το 2016, σημαντικές εστίες αναπνευστικής διφθερίτιδας έχουν καταγραφεί στην Ινδονησία, το Μπανγκλαντές, τη Μιανμάρ, το Βιετνάμ, τη Βενεζουέλα, την Αϊτή, τη Νότια Αφρική και την Υεμένη. Η δερματική διφθερίτιδα είναι κοινή στις τροπικές χώρες. Στην Ευρώπη τα περισσότερα κρούσματα καταγράφονται στην Ανατολική Ευρώπη. Σε χώρες που είναι ενδημικές για τη διφθερίτιδα, η ασθένεια εμφανίζεται κυρίως σποραδικά ή σε μικρές εστίες. Δείτε εικόνες από την διφθερίτιδα και παγκόσμιους χάρτες για την διφθερίτιδα στα:

https://www.who.int/immunization/monitoring_surveillance/burden/diphtheria/en/ 

https://www.wikiwand.com/en/Diphtheria

 Η διφθερίτιδα μπορεί να προσβάλλει ανθρώπους όλων των ηλικιακών ομάδων.

Στην κλασσική της μορφή η διφθερίτιδα προκαλεί αναπνευστική νόσο που μοιάζει με λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος. Το πρόβλημα με τη μετάδοση της διφθερίτιδας είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις ιδιαίτερα μη εμβολιασμένων ατόμων υπάρχουν φορείς του βακτηριδίου χωρίς συμπτώματα που μεταδίδουν ωστόσο το βακτήριο σε ευαίσθητα άτομα μετά από επανειλημμένη στενή επαφή. Στην σπανιότερη περίπτωση της δερματικής μορφής της διφθερίτιδας η μετάδοση γίνεται μέσω εκκρίσεων από τις περιοχές του δέρματος που έχουν υποστεί βλάβη.

Η έναρξη των συμπτωμάτων της τυπικής αναπνευστικής διφθερίτιδας ακολουθεί τυπικά μια περίοδο επώασης 2-5 ημερών (εύρος, 1-10 ημέρες). Τα συμπτώματα αρχικά  μοιάζουν με μια τυπική ιογενή λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. Συμπτώματα όπως πονόλαιμος καταρροή χαμηλός πυρετός πρησμένοι λεμφαδένες εμφανίζονται. Προοδευτικά ωστόσο σχηματίζεται  σε οποιοδήποτε τμήμα της αναπνευστικής οδού παχύ στρώμα από φλεγμονώδη στοιχεία νεκρά κύτταρα λευκά αιμοσφαίρια και παθογόνους μικροοργανισμούς που αποκαλείται διφθεριτιδική ψευδομεμβράνη. Η ψευδομεμβράνη αυτή μπορεί να παρακωλύσει την ελεύθερη δίοδο του οξυγόνου και να προκαλέσει ασφυξία ή επικίνδυνη απόφραξη αεραγωγών ή δύσπνοια. To κορυνοβακτηρίδιο εκκρίνει ισχυρή τοξίνη που προσβάλλει κυρίως νευρικό σύστημα καρδιά και νεφρικό ιστό.  Η μυοκαρδίτιδα και η πολυνευροπάθεια είναι οι εξέχουσες τοξικές εκδηλώσεις. Οι καρδιακές επιδράσεις περιλαμβάνουν αρρυθμίες, διαταραχές αγωγής, καρδιομυοπάθεια. Η πολυνευροπάθεια εκδηλώνεται με ποικίλες παραλύσεις και διαταραχές του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Σπανιότερα η διφθερίτιδα εμφανίζεται ως δερματική μορφή. Το βακτηρίδιο στην δερματική μορφή εγκαθίσταται συχνά σε μια θέση προηγούμενου τραύματος ή σε περιοχές που έχουν προσβληθεί από άλλη υποκείμενη δερματολογική νόσο.

Οι περισσότερες σοβαρές περιπτώσεις διφθερίτιδας εμφανίζονται σε μη εμβολιασμένους ή ανεπαρκώς εμβολιασμένους ανθρώπους.

Η διφθερίτιδα είναι θανατηφόρα σε 5 - 10% των περιπτώσεων. Τα άτομα που είναι πιο ευάλωτα σε λοίμωξη είναι εκείνα που πάσχουν από καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος λόγω χρόνιου νοσήματος, τα άτομα που δεν έχουν λάβει τις πλήρεις δόσεις του εμβολίου κατά την παιδική ηλικία και δεν έχουν λάβει αναμνηστικούς εμβολιασμούς κατά την ενήλικη ζωή , τα άτομα που έχουν έλθει σε επαφή με πάσχοντες, οι άνθρωποι που έρχονται σε στενή επαφή με φορείς της νόσου χωρίς συμπτώματα και κακές συνθήκες υγιεινής ( π.χ. διαβιούντες σε ιδρύματα), τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι.

Η θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση αντιτοξίνης διφθερίτιδας για την εξουδετέρωση των αποτελεσμάτων της τοξίνης, καθώς και αντιβιοτικών για τη θανάτωση των βακτηριδίων. Το πιο αποτελεσματικό μέτρο πρόληψης είναι ο εμβολιασμός.

Οι άνθρωποι που έχουν έλθει σε στενή επαφή με πάσχοντες πρέπει να ευρίσκονται υπό παρακολούθηση και να λάβουν προφυλακτική αγωγή. Το εμβόλιο της διφθερίτιδας γίνεται σε κατά την παιδική ηλικία σε δόσεις  και κατόπιν γίνονται αναμνηστικές δόσεις ανά δεκαετία. 

Dr Αναστασία Μοσχοβάκη

Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10 Κηφισιά

Τηλέφωνα γραμματείας για ραντεβού: 2106252770/6945575287

Links

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com

http://iatreioamoschovaki.gr