ΕΚΚΡΙΣΗ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟΥ ΙΔΡΩΤΑ ΚΑΙ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΕΦΙΔΡΩΣΗ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΙΔΙΟΣΥΓΚΡΑΣΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΙΔΡΩΣΙΑΣ

Επιμόλυνση με σταφυλόκοκκο σε υπεριδρωσία μασχάλης άντρα 37 ετών, κάτω μετά την θεραπεία
Από το ιατρικό προσωπικό μου αρχείο

Η διάγνωση της ιδιοσυγκρασιακής υπεριδρωσίας, τίθεται όταν έχουν αποκλειστεί τυχόν παθολογικά νοσήματα, που προκαλούν εφίδρωση και χαρακτηρίζεται από υπερβολική και ενοχλητική εφίδρωση. Η ιδιοσυγκρασιακή υπεριδρωσία παρουσιάζεται σε φυσιολογικά κατά τα λοιπά, αλλά υπερευαίσθητα άτομα. Η εφίδρωση συνήθως είναι τοπική, σε μασχάλες, πόδια ή χέρια, ενώ όταν πρόκειται για τις μασχάλες ή τα πόδια, συχνά συνυπάρχει και κακοσμία. Πολλές φορές επιδεινώνεται από συγκινησιακούς παράγοντες. Συχνά γίνεται πρόξενος άγχους, που επιτείνει τον ιδρώτα, δημιουργώντας φαύλο κύκλο.

Η κατάσταση αυτή μπορεί να επιμολυνθεί από μικρόβια, που πολλαπλασιάζονται τοπικά και επιδεινώνουν την δυσάρεστη κακοσμία.

Ορισμένες φορές, το σύνδρομο γίνεται τόσο ενοχλητικό, που εμποδίζει την κοινωνική συναναστροφή ή την διεκπεραίωση των επαγγελματικών καθηκόντων του πάσχοντος.

Εάν πάσχετε από το σύνδρομο αυτό:

 Μην χρησιμοποιείτε αντιιδρωτικά spray

 Μην χρησιμοποιείτε αμφιβόλου ποιότητας ερεθιστικά καθαριστικά σώματος

 Μην κάνετε κατάχρηση καθαριστικών

 Να αποφεύγετε τις ακραίες θερμοκρασίες στο μπάνιο (καυτό κρύο)

 Να αποφεύγετε το stress

Σήμερα υπάρχει αποτελεσματική αντιμετώπιση.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη

Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά

24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770

E mail: amoschovaki@yahoo.gr.

Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:

http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

http://worlddiseasedays.blogspot.com ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

 http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)

http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ

http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ

http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ

http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Πρόκειται για παράγωγα τροφίμων-βοτάνων και βιταμινών, που κυκλοφορούν στο εμπόριο, κυρίως με τη μορφή δισκίων. Αποσκοπούν στην θεραπεία ορισμένων παθολογικών διαταραχών και στην τόνωση του οργανισμού.

Παρά την ευρεία διαφήμιση, οι ισχυρισμοί πολλών από τους παραγωγούς των συμπληρωμάτων είναι ανυπόστατοι. Αρκετά από τα συμπληρώματα αυτά δεν έχουν ελεγχθεί αναφορικά με το όφελος και τις παρενέργειες, που έχουν. Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχει έλλειμμα χρηματοδοτών διατεθειμένων να υποστηρίξουν μακροχρόνιες, καλά οργανωμένες μελέτες διερεύνησης του θεραπευτικού αποτελέσματος των συμπληρωμάτων. Αυτό δυστυχώς, παρατηρείται και στην περίπτωση των ενδιαφερόμενων εταιρειών παρασκευής συμπληρωμάτων, οι οποίες αρνούνται επίμονα, πολλές φορές, να χρηματοδοτήσουν αντίστοιχες ανεξάρτητες έρευνες, επικαλούμενες, όχι άδικα σε ορισμένες περιπτώσεις, ασύμφορο κόστος, λόγω μικρών περιθωρίων κέρδους των προϊόντων.

Η κατάσταση περιπλέκεται διότι πολλά από τα σκευάσματα αυτά δεν υπάγονται στην νομοθεσία περί φαρμάκων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ελαττωμένοι έλεγχοι τυποποίησης από τους αρμόδιους ελεγκτικούς φορείς. Η τυποποίηση αφορά, το εάν το συμπλήρωμα διατροφής περιέχει, συγκεκριμένη ποσότητα δραστικού βοτάνου ή φυτικής ουσίας και εάν είναι καθαρό προσμίξεων. Έλεγχοι ανέδειξαν την επιμόλυνση ορισμένων από τα συμπληρώματα με βαρέα μέταλλα, άχρηστες ουσίες ή και φάρμακα. Σε ορισμένα άλλα, υπήρχαν ίχνη μόνο από το αναγραφόμενο βότανο.

Τι πρέπει να γνωρίζετε όταν αγοράζετε συμπληρώματα:

 Η μακροχρόνια λήψη τους (πάνω από μήνα) δεν συνιστάται, παρά μόνο μετά από σωστή παθολογική εξέταση και σύσταση από ιατρό που διαθέτει σφαιρική γνώση και εμπειρία

 Δεν πρέπει να υπερβαίνετε την αναγραφόμενη δοσολογία

 Πρέπει να επιλέγετε συμπληρώματα εγκεκριμένα από τον ΕΟΦ, που διατίθενται από σοβαρές εταιρείες τυποποίησης

 Προτιμάτε σκευάσματα 100% φυσικά, χωρίς πρόσθετα ή συντηρητικά τροφίμων

 Να προτιμάτε προϊόντα που έχουν χαρακτηριστεί ως φυσικά φάρμακα και επομένως διατίθενται σε φαρμακεία και συνταγογραφούνται. Σε αντίθετη περίπτωση, να προτιμάτε τιτλοδοτημένα προϊόντα.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη

Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά

24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770

E mail: amoschovaki@yahoo.gr.

Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:

http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

http://worlddiseasedays.blogspot.com ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)

http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ

http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ

http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ

http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΤΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ (ΦΥΣΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ)







                                     

Flaxseed oil: Ένα φυσικό φάρμακο με ολιστικές δράσεις

Τα φάρμακα της εναλλακτικής ιατρικής μπορούν να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά σε νοσήματα, στα οποία η συμβατική φαρμακολογική αντιμετώπιση απαιτεί υψηλές δόσεις χημικών φαρμάκων και συντελούν στην μείωση της δοσολογίας τους. Εφαρμόζονται επίσης εναλλακτικά σε νοσήματα, στα οποία οι παρενέργειες από την μακροχρόνια χρήση του χημικού φαρμάκου υπερβαίνουν το όφελος. Βοηθούν τον οργανισμό να προσαρμοστεί σε νέες συνθήκες, οι οποίες δεν αποτελούν νοσηρές καταστάσεις, όπως είναι η εμμηνόπαυση. Συντελούν στην αντιμετώπιση προβλημάτων, όπως είναι η πολυφαρμακία, η αντίσταση των μικροβίων στα αντιβιοτικά, οι τοξικές παρενέργειες φαρμάκων.

Παράλληλα όμως, οι εναλλακτικές θεραπευτικές πρακτικές, δεν δύνανται να εφαρμοστούν καθολικά σε όλους τους ασθενείς και σε όλες τις ασθένειες.

Οι εναλλακτικές θεραπείες δρουν ελάχιστα ή καθόλου όταν υπάρχει έντονη λειτουργική διαταραχή του αμυντικού συστήματος, η οποία οφείλεται σε σημαντική φθορά του χρόνου, σε ανθυγιεινή ζωή και καταχρήσεις, σε κακή κληρονομικότητα, σε σοβαρούς ψυχολογικούς παράγοντες ή σε σοβαρό χρόνιο νόσημα, σε περιπτώσεις μάλιστα σοβαρής αλλοίωσης του οργανισμού όπως σε ορισμένα καρκινώματα, η υποκατάσταση της χημικής θεραπείας από εναλλακτικές πρακτικές, μπορεί να είναι επικίνδυνη.

Τι πρέπει επίσης να γνωρίζετε:

Οι εναλλακτικές θεραπευτικές πρακτικές, δρουν φυσικά, πιο βαθμιαία από το χημικό φάρμακο και σε βάθος, γεγονός που απαιτεί συχνά περισσότερο χρόνο από το χημικό φάρμακο για την εμφάνιση ορατών αποτελεσμάτων, ενώ χρειάζονται αρκετές φορές υψηλού βαθμού διατροφική πειθαρχία ή αλλαγές σε ορισμένες συνήθειες της καθημερινότητας. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, υπάρχει παροδική επιδείνωση ορισμένων συμπτωμάτων.

Η εναλλακτική θεραπεία απαιτεί συνήθως πιο στενή κλινική παρακολούθηση, γιατί τροποποιείται με δυναμικό τρόπο, ανάλογα με την κλινική ανταπόκριση του αμυντικού συστήματος και των συμπτωμάτων.

Η εναλλακτική θεραπεία συχνά δεν δρα μόνο στο σύμπτωμα, αλλά συνολικά στον οργανισμό, έτσι ώστε το επίπεδο υγείας να γίνει ουσιαστικά καλύτερο. 

 Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη

Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά

24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770

E mail: amoschovaki@yahoo.gr.

Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:

http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

http://worlddiseasedays.blogspot.com ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)

http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ

http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ

http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ

http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

http://novelswineinfluenza.blogspot.com/ ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΣ

Μοναχικό λευκό αιμοσφαίριο κάτω και σταφυλόκοκκοι που καταφέρνουν να μείνουν άθικτοι λόγω κακής λειτουργικότητας των λευκών αιμοσφαιρίων (πάνω), φαινόμενο συχνό σε ηλικιωμένους
Από το http://kozar.wordpress.com/

 

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος περιλαμβάνουν μια ποικιλία ξεχωριστών συνδρόμων, όπως κοινό κρυολόγημα, φαρυγγίτιδα, γρίπη, βρογχίτιδα, πνευμονία, ωτίτιδα, παραρρινοκολπίτιδα. Τα σύνδρομα αυτά μπορεί να είναι ελαφριάς μορφής, μπορεί όμως να εμφανίσουν σοβαρές επιπλοκές όπως αναπνευστική ανεπάρκεια, μηνιγγίτιδα, θάνατο, όταν ο οργανισμός δεν αμυνθεί με άριστο τρόπο.

Σήμερα όλη η ιατρική επιστημονική κοινότητα παραδέχεται ότι κατά την τελευταία δεκαετία στο Δυτικό κόσμο, παρά τις προόδους της Ιατρικής και της δημόσιας Υγιεινής που μείωσαν θεαματικά τον κίνδυνο των λοιμωδών νοσημάτων, τα μικρόβια έχουν γίνει περισσότερο επιθετικά, σε μεγάλο βαθμό λόγω της ανθεκτικότητας σε υπάρχοντα αντιβιοτικά. Νέοι παθογόνοι παράγοντες έχουν εμφανισθεί. Τα παραπάνω, αποτελούν σημαντικές απειλές ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ηλικιωμένα άτομα και άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα.

Κατά την επίθεση ενός μικροβίου στο οργανισμό κινητοποιούνται μηχανισμοί άμυνας, που περιλαμβάνουν, στοιχεία του αίματος, όπως τα λευκά αιμοσφαίρια, τα αντισώματα, το συμπλήρωμα και τον σπλήνα. Κατά την διάρκεια μιας λοίμωξης, ο άνθρωπος ευρίσκεται σε κατάσταση εσωτερικού πολέμου με το μικρόβιο και ο πυρετός, το μπούκωμα, η ρινική έκκριση, η κακουχία, το πρήξιμο των αδένων, ο βήχας, οι μυαλγίες, είναι τα εξωτερικά συμπτώματα ενός πολέμου, που διεξάγεται από ένα καλό αμυντικό σύστημα σε εγρήγορση. Τα άτομα με ανεπαρκές αμυντικό σύστημα, όπως για παράδειγμα οι ηλικιωμένοι και ορισμένες κατηγορίες ασθενών, τους οποίους η Ιατρική Επιστήμη αποκαλεί ανοσοκατεσταλμένους, εμφανίζουν πολλές φορές ελαφρά συμπτώματα, ακόμα και επί απειλητικών για την ζωή τους λοιμώξεων, λόγω ελαττωμένων αντανακλαστικών του ανοσοποιητικού τους συστήματος.

Η καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος στον ηλικιωμένο οφείλεται σε πολλές ταυτόχρονες παθοφυσιολογικές διαταραχές. Ενδεικτικά:

• Με την ηλικία το ανοσοποιητικό σύστημα είναι λιγότερο σε θέση να διακρίνει παράγοντες του σώματος από βλαπτικά αντιγόνα. Αυτό σημαίνει βραδεία αντίδραση σε βλαπτικά ερεθίσματα, αλλά και αυξημένη τάση για παραγωγή αντισωμάτων που κατευθύνονται ενάντια στους ίδιους τους ιστούς του σώματος (αυτοαντισώματα).

• Τα μακροφάγα και τα λεμφοκύτταρα καταστρέφουν τα βακτήρια, τα καρκινικά κύτταρα και άλλα αντιγόνα πιο αργά. Αυτό πιθανώς συντελεί και στην αυξημένη συχνότητα του καρκίνου μεταξύ των ηλικιωμένων.

• Υπάρχει πτώση λεμφοκυττάρων και συμπληρώματος.

• Τα αντισώματα είναι λιγότερο ικανά να παγιδεύουν τα βλαπτικά αντιγόνα (μειωμένη λειτουργικότητα).

Έτσι είναι απαραίτητο, ο ηλικιωμένος να λαμβάνει ενισχυμένα μέτρα προφύλαξης. Συγκεκριμένα:

 Πρέπει να διακόψει το κάπνισμα. Το κάπνισμα αποτελεί το σημαντικότερο παράγοντα του περιβάλλοντος, που καταστέλλει την φυσιολογική άμυνα.

 Πρέπει να φροντίζει τον εαυτό του, με υγιεινή διατροφή πλούσια σε φρούτα, όσπρια, λαχανικά, γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, αποφυγή κατάχρησης κρέατος. Εάν πάσχει από χρόνιο νόσημα πρέπει να ακολουθεί τα διατροφικά προγράμματα που απαιτούνται στην περίπτωσή του.

 Πρέπει να περπατά καθημερινά και να διατηρεί φυσιολογικό βάρος.

 Πρέπει να κοιμάται επαρκώς και να αποφεύγει τις ψυχολογικές επιβαρύνσεις.

 Πρέπει να αερίζει επαρκώς τους κλειστούς χώρους και πλένει συχνά τα χέρια.

 Δεν πρέπει να επισκέπτεται ενηλίκους ή παιδιά που πάσχουν από ενεργό λοίμωξη.

 Πρέπει να μην αμελεί την περιοδική προληπτική εξέταση από έμπειρο παθολόγο, κατά την διάρκεια της οποίας εντοπίζονται πρώιμα νοσήματα και καταστάσεις που ενδέχεται να μην έχουν συμπτώματα, αλλά αλλοιώνουν περαιτέρω την σωστή άμυνα (π.χ. χρόνιες παραρρινοκολπίτιδες, σακχαρώδης διαβήτης).

 Πρέπει να μην λαμβάνει άχρηστα φάρμακα, ιδιαιτέρως αντιβιοτικά.

 Εάν είναι πάνω από εξήντα πέντε ετών και δεν έχει απαγορευτικές αλλεργίες, πρέπει να κάνει προληπτικώς το εμβόλιο του έρπητα ζωστήρα, της γρίπης κάθε Φθινόπωρο, καθώς και το εμβόλιο της πνευμονίας άπαξ ή ανά πενταετία, ανάλογα με την κατάσταση της υγείας του.

 Πρέπει να ευρίσκεται σε στενή ιατρική παρακολούθηση, σε όλη την διάρκεια της λοίμωξης.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη

Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά

24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770

E mail: amoschovaki@yahoo.gr.

Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:

http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

http://worlddiseasedays.blogspot.com ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)

http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ

http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ

http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ

http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1

ΔΥΣΠΛΑΣΙΑ




Δυσπλαστική αλλοίωση γλώσσας σε καπνιστή 53 ετών
Από το ιατρικό προσωπικό μου αρχείο

  Ο όρος δυσπλασία χρησιμοποιείται στην Ιατρική για να υποδηλώσει την ύπαρξη μη φυσιολογικών κυττάρων με δυσπλαστικές αλλοιώσεις. Η δυσπλασία ανιχνεύεται σε υλικό βιοψίας. Η ύπαρξη δυσπλασίας σε μία φυσιολογική κατά τα λοιπά βιοψία, δεν υποδηλώνει την ύπαρξη καρκίνου, υποδηλώνει όμως την πιθανή εξέλιξη, σε βάθος χρόνου, της δυσπλασίας σε προκαρκινική αλλοίωση και στη συνέχεια σε καρκίνο.

Είναι σημαντικό λοιπόν τα άτομα στα οποία ανευρίσκεται δυσπλασία σε υλικό βιοψίας, χωρίς την παρουσία καρκινώματος ή προκαρκινικών αλλοιώσεων, αλλά με πιθανή δυσμενή εξέλιξη, να λαμβάνουν ορισμένα μέτρα τόνωσης του ανοσοποιητικού και αποφυγής έκθεσης σε καρκινογόνα. Τα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν αμιγώς διατροφικές παρεμβάσεις και παρεμβάσεις στην καθημερινότητα ή να απαιτείται χορήγηση φυσικών φαρμάκων και συμπληρωμάτων ή φαρμακευτικής προληπτικής αγωγής. Σε αρκετές περιπτώσεις απαιτείται ο καλός τοπικός καθαρισμός (π.χ. με χειρουργική επέμβαση) ή η εντατικοποίηση ελέγχων ανίχνευσης καρκινωμάτων.

Ο καρκίνος αποτελεί σήμερα την δεύτερη αιτία θανάτου μετά την αθηρωμάτωση.

Σύμφωνα με στατιστικές μελέτες, ένα στα δύο άτομα θα αναπτύξουν κάποια στιγμή στη ζωή καρκίνωμα, ακόμη και εάν δεν πεθάνουν από αυτό.

Οι άντρες κινδυνεύουν κυρίως, από καρκίνο πνεύμονα, προστάτη και παχέως εντέρου, ενώ οι γυναίκες από καρκίνο πνεύμονα, μαστού και παχέως εντέρου. Στον καρκίνο, αναπτύσσεται ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός κυττάρων στο σημείο που δημιουργείται.

Στον ανώμαλο πολλαπλασιασμό των κυττάρων του καρκίνου συμβάλλει ποικιλία παραγόντων, που περιλαμβάνουν ανωμαλίες στο γενετικό υλικό που οδηγούν σε βλάβες του κυττάρου, ενεργοποίηση γονιδίων, ή σε εξάλειψη ογκοκατασταλτικών γονιδίων, αδυναμία του αμυντικού συστήματος του οργανισμού να καταστρέψει τα παθολογικά κύτταρα, φαινόμενα που με την σειρά τους προκαλούνται από σύνθετους παράγοντες, που περιλαμβάνουν έκθεση σε καρκινογόνες χημικές ουσίες, μικρόβια και ιούς, κληρονομικές προδιαθέσεις, χρήση καπνού, διατροφικές συνήθειες.

Το κακόηθες κύτταρο αναπτύσσει βλάβες που το εφοδιάζουν με εξαιρετικές ικανότητες, την ικανότητα να πολλαπλασιάζεται χωρίς έλεγχο, την ικανότητα να πραγματοποιεί μεταστάσεις (να σπάει δηλαδή τις κυτταρικές μεμβράνες και να μεταναστεύει μέσω της μεσοκυττάριας ουσίας και εντός του αγγειακού δέντρου), αλλά και να δημιουργεί νέα αιμοφόρα αγγεία για να υποστηρίξει την αποικιοποίηση σε απομακρυσμένες θέσεις σε βάρος των φυσιολογικών κυττάρων.

Η καρκινογένεση είναι ένα φαινόμενο που απαιτεί χρόνο για να πραγματοποιηθεί. Συχνά απαιτείται η συσσώρευση τουλάχιστον πέντε αθροιστικών μεταλλάξεων για να δημιουργηθεί το κακόηθες κύτταρο.

Παρά την ανάπτυξη σημαντικών βλαβών πολλές φορές η καρκινογένεση γίνεται σιωπηλά δηλαδή δεν έχει συμπτώματα επί μακρόν, ενώ οι αλλοιώσεις που προηγούνται ανιχνεύονται με την μορφή τοπικού αδενώματος, ατυπίας, δυσπλασίας, προκαρκινικής βλάβης.

Τα πιο συχνά αίτια ανάπτυξης δυσπλασίας είναι:

1. Η δυσμενής κληρονομικότητα

Σήμερα με την πρόοδο της γενετικής, ορισμένα κληρονομικά γονίδια που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη δυσπλασίας και καρκίνου, έχουν ανακαλυφθεί και ανιχνεύονται με ειδικές εξετάσεις σε άτομα υψηλού κινδύνου. Οι εξετάσεις που αποκαλύπτουν την κληρονομική προδιάθεση σε ασθενείς υψηλού κινδύνου περιλαμβάνουν συχνά την γενετική μελέτη του καρκινοπαθούς μέλους, αξιολογούνται 100% μόνο επί θετικού αποτελέσματος (το αρνητικό δηλαδή αποτέλεσμα δεν κατοχυρώνει τα μέλη της μελετώμενης οικογένειας) και προϋποθέτουν ειδικό τεχνολογικό εξοπλισμό και εμπειρία. Τα άτομα με σημαντική κληρονομική επιβάρυνση πολλές φορές επωφελούνται από επιθετικές χειρουργικές και φαρμακευτικές προληπτικές παρεμβάσεις.

2. Περιβαλλοντικοί παράγοντες

Από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, που συνδέονται με την ανάπτυξη δυσπλασίας, πολύ σημαντικά είναι τα καρκινογόνα, καθώς και η επαφή με ορισμένους ιούς και μικρόβια.

Τα καρκινογόνα είναι παράγοντες που έχουν συνδεθεί με αύξηση του κινδύνου κυτταρικών βλαβών και καρκινικών μεταλλάξεων. Δρουν ύπουλα σε βάθος χρόνου. Καρκινογόνα είναι ο καπνός, η ακτινοβολία, χημικά καρκινογόνα όπως αμίαντος και βενζόλιο, ορισμένες ουσίες όπως ορμονικά σκευάσματα και το αλκοόλ σε μεγάλες δόσεις.

Ιοί που σχετίζονται με ογκογένεση είναι η χρόνια φορεία από ηπατίτιδα Β και C, η λοίμωξη από aids, o σεξουαλικώς μεταδιδόμενος ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων HPV, o ιός Epstein Barr. Συγκεκριμένα η χρόνια φορεία από τους ιούς ηπατίτιδας Β και C αυξάνει την πιθανότητα προσβολής από το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα.

Η λοίμωξη από aids, έχει συσχετιστεί με λέμφωμα, σάρκωμα Κaposi και με καρκίνους της μήτρας και του πρωκτού.

Αντισώματα έναντι του ερπητοιού HHV8, έχουν συσχετιστεί με ορισμένα καρκινώματα όπως το σάρκωμα Kaposi.

O ιός Epstein Barr, έχει σαφή παθογενετικό ρόλο στο ενδημικό λέμφωμα Burkitt.

O ιός HPV είναι βασικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου μήτρας και ορθού.

Το ελικοβακτηρίδιο έχει συνδεθεί με γαστρικούς καρκίνους.

3. Η κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος

Το αμυντικό σύστημα του ανθρώπου περιλαμβάνει πολλούς μηχανισμούς άμυνας και προστασίας έναντι των καρκινικών κυττάρων. Βασικό ρόλο στην άμυνα του οργανισμού έχουν τα λευκά αιμοσφαίρια και τα μακροφάγα των ιστών. Τα λευκά αιμοσφαίρια, που κυκλοφορούν στο αίμα περιλαμβάνουν τα πολυμορφοπύρηνα, τα μονοπύρηνα, τα λεμφοκύτταρα, τα πλασματοκύτταρα. Πολυμορφοπύρηνα και μονοπύρηνα έχουν την ικανότητα, εάν χρειαστεί, να διαπηδήσουν τους πόρους του αιμοφόρου αγγείου και να μεταναστεύσουν στην περιοχή της βλάβης, όπου με το μηχανισμό της φαγοκυττάρωσης καταστρέφουν τα βλαπτικά κύτταρα. Τα ιστικά μακροφάγα είναι καθηλωμένα κύτταρα στους ιστούς, με ικανότητα φαγοκυττάρωσης. Ιδιαίτερα πλούσιος σε ιστικά μακροφάγα είναι ο λεμφικός ιστός και το ήπαρ. Ειδικά αντισώματα που παράγονται από λεμφοκύτταρα (Β λεμφοκύτταρα),ειδικά ευαισθητοποιημένα λεμφοκύτταρα (Τ λεμφοκύτταρα) και χημικές ουσίες που απελευθερώνονται, έχουν σημαντικές δράσεις στην άμυνα. Οι κυτοκίνες (π.χ. οι ιντερλευκίνες, η ιντερφερόνη α, παράγοντας νέκρωσης όγκων (TNF), για παράδειγμα, συντελούν στην ρύθμιση ανοσιακών, αποτοξινωτικών και αιμοποιητικών διεργασιών. Ορισμένα άτομα με βλάβη του ανοσοποιητικού συστήματος έχουν αυξημένη επίπτωση εμφάνισης ορισμένων μορφών δυσπλασίας και καρκίνου.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη

Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά

24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770

E mail: amoschovaki@yahoo.gr.

Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:

http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

http://worlddiseasedays.blogspot.com ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)

http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ

http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ

http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ

http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1

ΑΤΥΠΙΑ ΣΕ ΥΛΙΚΟ ΒΙΟΨΙΑΣ

Ατυπία σε αλλοίωση περιοχής της πλάτης σε άντρα 47 ετών

Από το ιατρικό προσωπικό μου αρχείο

 





Ο όρος άτυπα κύτταρα χρησιμοποιείται στην Ιατρική για να υποδηλώσει την ύπαρξη μη φυσιολογικών κυττάρων σε υλικό βιοψίας. Η ύπαρξη ατυπίας σε μία φυσιολογική κατά τα λοιπά βιοψία, δεν υποδηλώνει την ύπαρξη καρκίνου, υποδηλώνει όμως σε ορισμένες περιπτώσεις την πιθανή εξέλιξη, σε βάθος χρόνου, της ατυπίας σε προκαρκινική κατάσταση και στη συνέχεια σε καρκίνο. Είναι σημαντικό λοιπόν τα άτομα αυτά να λαμβάνουν ορισμένα μέτρα τόνωσης του ανοσοποιητικού και αποφυγής έκθεσης σε καρκινογόνα. Τα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν αμιγώς διατροφικές παρεμβάσεις και παρεμβάσεις στην καθημερινότητα ή να απαιτείται χορήγηση φυσικών φαρμάκων και συμπληρωμάτων ή φαρμακευτικής προληπτικής αγωγής. Σε αρκετές περιπτώσεις απαιτείται ο καλός τοπικός καθαρισμός (π.χ. με χειρουργική επέμβαση) ή η εντατικοποίηση ελέγχων ανίχνευσης καρκινωμάτων.

Ο καρκίνος αποτελεί σήμερα την δεύτερη αιτία θανάτου μετά την αθηρωμάτωση.

Σύμφωνα με στατιστικές μελέτες, ένα στα δύο άτομα θα αναπτύξουν κάποια στιγμή στη ζωή καρκίνωμα, ακόμη και εάν δεν πεθάνουν από αυτό.

Οι άντρες κινδυνεύουν κυρίως, από καρκίνο πνεύμονα, προστάτη και παχέως εντέρου, ενώ οι γυναίκες από καρκίνο πνεύμονα, μαστού και παχέως εντέρου. Στον καρκίνο, αναπτύσσεται ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός κυττάρων στο σημείο που δημιουργείται.

Στον ανώμαλο πολλαπλασιασμό των κυττάρων του καρκίνου συμβάλλει ποικιλία παραγόντων, που περιλαμβάνουν ανωμαλίες στο γενετικό υλικό που οδηγούν σε βλάβες του κυττάρου, ενεργοποίηση γονιδίων ή σε εξάλειψη ογκοκατασταλτικών γονιδίων, αδυναμία του αμυντικού συστήματος του οργανισμού να καταστρέψει τα παθολογικά κύτταρα, φαινόμενα που με την σειρά τους προκαλούνται από σύνθετους παράγοντες, που περιλαμβάνουν έκθεση σε καρκινογόνες χημικές ουσίες, μικρόβια και ιούς, κληρονομικές προδιαθέσεις, χρήση καπνού, διατροφικές συνήθειες.

Το κακόηθες κύτταρο αναπτύσσει βλάβες που το εφοδιάζουν με εξαιρετικές ικανότητες, την ικανότητα να πολλαπλασιάζεται χωρίς έλεγχο, την ικανότητα να πραγματοποιεί μεταστάσεις (να σπάει δηλαδή τις κυτταρικές μεμβράνες και να μεταναστεύει μέσω της μεσοκυττάριας ουσίας και εντός του αγγειακού δέντρου), αλλά και να δημιουργεί νέα αιμοφόρα αγγεία για να υποστηρίξει την αποικιοποίηση σε απομακρυσμένες θέσεις σε βάρος των φυσιολογικών κυττάρων.

Η καρκινογένεση είναι ένα φαινόμενο που απαιτεί χρόνο για να πραγματοποιηθεί. Συχνά απαιτείται η συσσώρευση τουλάχιστον πέντε αθροιστικών μεταλλάξεων για να δημιουργηθεί το κακόηθες κύτταρο.

Παρά την ανάπτυξη σημαντικών βλαβών πολλές φορές η καρκινογένεση γίνεται σιωπηλά δηλαδή δεν έχει συμπτώματα επί μακρόν, ενώ οι αλλοιώσεις που προηγούνται ανιχνεύονται με την μορφή τοπικού αδενώματος, ατυπίας, δυσπλασίας, προκαρκινικής βλάβης.

Τα πιο συχνά αίτια ανάπτυξης ατυπίας είναι:

1. Η δυσμενής κληρονομικότητα

Σήμερα με την πρόοδο της γενετικής, ορισμένα κληρονομικά γονίδια που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη ατυπίας και καρκίνου, έχουν ανακαλυφθεί και ανιχνεύονται με ειδικές εξετάσεις σε άτομα υψηλού κινδύνου. Οι εξετάσεις που αποκαλύπτουν την κληρονομική προδιάθεση σε ασθενείς υψηλού κινδύνου περιλαμβάνουν συχνά την γενετική μελέτη του καρκινοπαθούς μέλους, αξιολογούνται 100% μόνο επί θετικού αποτελέσματος (το αρνητικό δηλαδή αποτέλεσμα δεν κατοχυρώνει τα μέλη της μελετώμενης οικογένειας) και προϋποθέτουν ειδικό τεχνολογικό εξοπλισμό και εμπειρία. Τα άτομα με σημαντική κληρονομική επιβάρυνση πολλές φορές επωφελούνται από επιθετικές χειρουργικές και φαρμακευτικές προληπτικές παρεμβάσεις.

2. Περιβαλλοντικοί παράγοντες

Από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, που συνδέονται με την ανάπτυξη ατυπίας, πολύ σημαντικά είναι τα καρκινογόνα, καθώς και η επαφή με ορισμένους ιούς και μικρόβια.

Τα καρκινογόνα είναι παράγοντες που έχουν συνδεθεί με αύξηση του κινδύνου κυτταρικών βλαβών και καρκινικών μεταλλάξεων. Δρουν ύπουλα σε βάθος χρόνου. Καρκινογόνα είναι ο καπνός, η ακτινοβολία, χημικά καρκινογόνα όπως αμίαντος και βενζόλιο, ορισμένες ουσίες όπως ορμονικά σκευάσματα και το αλκοόλ σε μεγάλες δόσεις.

Ιοί που σχετίζονται με ογκογένεση είναι η χρόνια φορεία από ηπατίτιδα Β και C, η λοίμωξη από aids, o σεξουαλικώς μεταδιδόμενος ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων HPV, o ιός Epstein Barr. Συγκεκριμένα η χρόνια φορεία από τους ιούς ηπατίτιδας Β και C αυξάνει την πιθανότητα προσβολής από το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα.

Η λοίμωξη από aids, έχει συσχετιστεί με λέμφωμα, σάρκωμα Κaposi και με καρκίνους της μήτρας και του πρωκτού.

Αντισώματα έναντι του ερπητοιού HHV8, έχουν συσχετιστεί με ορισμένα καρκινώματα όπως το σάρκωμα Kaposi.

O ιός Epstein Barr, έχει σαφή παθογενετικό ρόλο στο ενδημικό λέμφωμα Burkitt.

O ιός HPV είναι βασικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου μήτρας και ορθού.

Το ελικοβακτηρίδιο έχει συνδεθεί με γαστρικούς καρκίνους.

3. Η κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος

Το αμυντικό σύστημα του ανθρώπου περιλαμβάνει πολλούς μηχανισμούς άμυνας και προστασίας έναντι των καρκινικών κυττάρων. Βασικό ρόλο στην άμυνα του οργανισμού έχουν τα λευκά αιμοσφαίρια και τα μακροφάγα των ιστών. Τα λευκά αιμοσφαίρια, που κυκλοφορούν στο αίμα περιλαμβάνουν τα πολυμορφοπύρηνα, τα μονοπύρηνα, τα λεμφοκύτταρα, τα πλασματοκύτταρα. Πολυμορφοπύρηνα και μονοπύρηνα έχουν την ικανότητα, εάν χρειαστεί, να διαπηδήσουν τους πόρους του αιμοφόρου αγγείου και να μεταναστεύσουν στην περιοχή της βλάβης, όπου με το μηχανισμό της φαγοκυττάρωσης καταστρέφουν τα βλαπτικά κύτταρα. Τα ιστικά μακροφάγα είναι καθηλωμένα κύτταρα στους ιστούς, με ικανότητα φαγοκυττάρωσης. Ιδιαίτερα πλούσιος σε ιστικά μακροφάγα είναι ο λεμφικός ιστός και το ήπαρ. Ειδικά αντισώματα που παράγονται από λεμφοκύτταρα (Β λεμφοκύτταρα), ειδικά ευαισθητοποιημένα λεμφοκύτταρα (Τ λεμφοκύτταρα) και χημικές ουσίες που απελευθερώνονται, έχουν σημαντικές δράσεις στην άμυνα. Οι κυτοκίνες (π.χ. οι ιντερλευκίνες, η ιντερφερόνη α, παράγοντας νέκρωσης όγκων (TNF), για παράδειγμα, συντελούν στην ρύθμιση ανοσιακών, αποτοξινωτικών και αιμοποιητικών διεργασιών. Ορισμένα άτομα με βλάβη του ανοσοποιητικού συστήματος έχουν αυξημένη επίπτωση εμφάνισης ορισμένων μορφών ατυπίας και καρκίνου.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη

Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά

24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770

E mail: amoschovaki@yahoo.gr.

Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:

http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

http://worlddiseasedays.blogspot.com ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

 http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)

http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ

http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ

http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ

http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1

ΑΤΥΠΑ ΚΥΤΤΑΡΑ

Τ λεμφοκύτταρο του αίματος, που επιτίθεται σε καρκινικό κύτταρο
Από το www.unm.edu.jpg

Ο όρος άτυπα κύτταρα χρησιμοποιείται στην Ιατρική για να υποδηλώσει την ύπαρξη μη φυσιολογικών κυττάρων σε υλικό βιοψίας. Η ύπαρξη ατυπίας σε μία φυσιολογική κατά τα λοιπά βιοψία, δεν υποδηλώνει την ύπαρξη καρκίνου, υποδηλώνει όμως σε ορισμένες περιπτώσεις την πιθανή εξέλιξη, σε βάθος χρόνου, των άτυπων κυττάρων σε προκαρκινικά κύτταρα και στη συνέχεια σε καρκινικά. Είναι σημαντικό λοιπόν τα άτομα αυτά να λαμβάνουν ορισμένα μέτρα τόνωσης του ανοσοποιητικού και αποφυγής έκθεσης σε καρκινογόνα.

Είναι σημαντικό λοιπόν τα άτομα στα οποία ανευρίσκεται ατυπία σε υλικό βιοψίας, χωρίς την παρουσία καρκινώματος ή προκαρκινικών αλλοιώσεων, να λαμβάνουν ορισμένα μέτρα τόνωσης του ανοσοποιητικού και αποφυγής έκθεσης σε καρκινογόνα. Τα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν αμιγώς διατροφικές παρεμβάσεις και παρεμβάσεις στην καθημερινότητα ή να απαιτείται χορήγηση φυσικών φαρμάκων και συμπληρωμάτων ή φαρμακευτικής προληπτικής αγωγής. Σε αρκετές περιπτώσεις απαιτείται ο καλός τοπικός καθαρισμός (π.χ. με χειρουργική επέμβαση) ή η εντατικοποίηση ελέγχων ανίχνευσης καρκινωμάτων.

Ο καρκίνος αποτελεί σήμερα την δεύτερη αιτία θανάτου μετά την αθηρωμάτωση.

Σύμφωνα με στατιστικές μελέτες, ένα στα δύο άτομα θα αναπτύξουν κάποια στιγμή στη ζωή καρκίνωμα, ακόμη και εάν δεν πεθάνουν από αυτό.

Οι άντρες κινδυνεύουν κυρίως, από καρκίνο πνεύμονα, προστάτη και παχέως εντέρου, ενώ οι γυναίκες από καρκίνο πνεύμονα, μαστού και παχέως εντέρου. Στον καρκίνο, αναπτύσσεται ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός κυττάρων στο σημείο που δημιουργείται.

Στον ανώμαλο πολλαπλασιασμό των κυττάρων του καρκίνου συμβάλλει ποικιλία παραγόντων, που περιλαμβάνουν ανωμαλίες στο γενετικό υλικό που οδηγούν σε βλάβες του κυττάρου, ενεργοποίηση γονιδίων ή σε εξάλειψη ογκοκατασταλτικών γονιδίων, αδυναμία του αμυντικού συστήματος του οργανισμού να καταστρέψει τα παθολογικά κύτταρα, φαινόμενα που με την σειρά τους προκαλούνται από σύνθετους παράγοντες, που περιλαμβάνουν έκθεση σε καρκινογόνες χημικές ουσίες, μικρόβια και ιούς, κληρονομικές προδιαθέσεις, χρήση καπνού, διατροφικές συνήθειες.

Το κακόηθες κύτταρο αναπτύσσει βλάβες που το εφοδιάζουν με εξαιρετικές ικανότητες, την ικανότητα να πολλαπλασιάζεται χωρίς έλεγχο, την ικανότητα να πραγματοποιεί μεταστάσεις (να σπάει δηλαδή τις κυτταρικές μεμβράνες και να μεταναστεύει μέσω της μεσοκυττάριας ουσίας και εντός του αγγειακού δέντρου), αλλά και να δημιουργεί νέα αιμοφόρα αγγεία για να υποστηρίξει την αποικιοποίηση σε απομακρυσμένες θέσεις σε βάρος των φυσιολογικών κυττάρων.

Η καρκινογένεση είναι ένα φαινόμενο που απαιτεί χρόνο για να πραγματοποιηθεί. Συχνά απαιτείται η συσσώρευση τουλάχιστον πέντε αθροιστικών μεταλλάξεων για να δημιουργηθεί το κακόηθες κύτταρο.

Παρά την ανάπτυξη σημαντικών βλαβών πολλές φορές η καρκινογένεση γίνεται σιωπηλά δηλαδή δεν έχει συμπτώματα επί μακρόν, ενώ οι αλλοιώσεις που προηγούνται ανιχνεύονται με την μορφή τοπικού αδενώματος, ατυπίας, δυσπλασίας, προκαρκινικής βλάβης.

Τα πιο συχνά αίτια ανάπτυξης ατυπίας είναι:

1. Η δυσμενής κληρονομικότητα

Σήμερα με την πρόοδο της γενετικής, ορισμένα κληρονομικά γονίδια που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη ατυπίας και καρκίνου, έχουν ανακαλυφθεί και ανιχνεύονται με ειδικές εξετάσεις σε άτομα υψηλού κινδύνου. Οι εξετάσεις που αποκαλύπτουν την κληρονομική προδιάθεση σε ασθενείς υψηλού κινδύνου περιλαμβάνουν συχνά την γενετική μελέτη του καρκινοπαθούς μέλους, αξιολογούνται 100% μόνο επί θετικού αποτελέσματος (το αρνητικό δηλαδή αποτέλεσμα δεν κατοχυρώνει τα μέλη της μελετώμενης οικογένειας) και προϋποθέτουν ειδικό τεχνολογικό εξοπλισμό και εμπειρία. Τα άτομα με σημαντική κληρονομική επιβάρυνση πολλές φορές επωφελούνται από επιθετικές χειρουργικές και φαρμακευτικές προληπτικές παρεμβάσεις.

2. Περιβαλλοντικοί παράγοντες

Από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, που συνδέονται με την ανάπτυξη ατυπίας, πολύ σημαντικά είναι τα καρκινογόνα, καθώς και η επαφή με ορισμένους ιούς και μικρόβια.

Τα καρκινογόνα είναι παράγοντες που έχουν συνδεθεί με αύξηση του κινδύνου κυτταρικών βλαβών και καρκινικών μεταλλάξεων. Δρουν ύπουλα σε βάθος χρόνου. Καρκινογόνα είναι ο καπνός, η ακτινοβολία, χημικά καρκινογόνα όπως αμίαντος και βενζόλιο, ορισμένες ουσίες όπως ορμονικά σκευάσματα και το αλκοόλ σε μεγάλες δόσεις.

Ιοί που σχετίζονται με ογκογένεση είναι η χρόνια φορεία από ηπατίτιδα Β και C, η λοίμωξη από aids, o σεξουαλικώς μεταδιδόμενος ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων HPV, o ιός Epstein Barr. Συγκεκριμένα η χρόνια φορεία από τους ιούς ηπατίτιδας Β και C αυξάνει την πιθανότητα προσβολής από το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα.

Η λοίμωξη από aids, έχει συσχετιστεί με λέμφωμα, σάρκωμα Κaposi και με καρκίνους της μήτρας και του πρωκτού.

Αντισώματα έναντι του ερπητοιού HHV8, έχουν συσχετιστεί με ορισμένα καρκινώματα όπως το σάρκωμα Kaposi.

O ιός Epstein Barr, έχει σαφή παθογενετικό ρόλο στο ενδημικό λέμφωμα Burkitt.

O ιός HPV είναι βασικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου μήτρας και ορθού.

Το ελικοβακτηρίδιο έχει συνδεθεί με γαστρικούς καρκίνους.

3. Η κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος

Το αμυντικό σύστημα του ανθρώπου περιλαμβάνει πολλούς μηχανισμούς άμυνας και προστασίας έναντι των καρκινικών κυττάρων. Βασικό ρόλο στην άμυνα του οργανισμού έχουν τα λευκά αιμοσφαίρια και τα μακροφάγα των ιστών. Τα λευκά αιμοσφαίρια, που κυκλοφορούν στο αίμα περιλαμβάνουν τα πολυμορφοπύρηνα, τα μονοπύρηνα, τα λεμφοκύτταρα, τα πλασματοκύτταρα. Πολυμορφοπύρηνα και μονοπύρηνα έχουν την ικανότητα, εάν χρειαστεί, να διαπηδήσουν τους πόρους του αιμοφόρου αγγείου και να μεταναστεύσουν στην περιοχή της βλάβης, όπου με το μηχανισμό της φαγοκυττάρωσης καταστρέφουν τα βλαπτικά κύτταρα. Τα ιστικά μακροφάγα είναι καθηλωμένα κύτταρα στους ιστούς, με ικανότητα φαγοκυττάρωσης. Ιδιαίτερα πλούσιος σε ιστικά μακροφάγα είναι ο λεμφικός ιστός και το ήπαρ. Ειδικά αντισώματα που παράγονται από λεμφοκύτταρα (Β λεμφοκύτταρα), ειδικά ευαισθητοποιημένα λεμφοκύτταρα (Τ λεμφοκύτταρα) και χημικές ουσίες που απελευθερώνονται, έχουν σημαντικές δράσεις στην άμυνα. Οι κυτοκίνες (π.χ. οι ιντερλευκίνες, η ιντερφερόνη α, παράγοντας νέκρωσης όγκων (TNF), για παράδειγμα, συντελούν στην ρύθμιση ανοσιακών, αποτοξινωτικών και αιμοποιητικών διεργασιών. Ορισμένα άτομα με βλάβη του ανοσοποιητικού συστήματος έχουν αυξημένη επίπτωση εμφάνισης ορισμένων μορφών ατυπίας και καρκίνου.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη

Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά

24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770

E mail: amoschovaki@yahoo.gr.

Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:

http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

http://worlddiseasedays.blogspot.com ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

 http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)

http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ

http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ

http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ

http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ

Καρκινικά κύτταρα ωοθήκης καθώς πολλαπλασιάζονται διαιρούμενα
Από το http://healthinfoispower.files.wordpress.com

Ο καρκίνος αποτελεί σήμερα την δεύτερη αιτία θανάτου μετά την αθηρωμάτωση.

Σύμφωνα με στατιστικές μελέτες, ένα στα δύο άτομα θα αναπτύξουν κάποια στιγμή στη ζωή καρκίνωμα, ακόμη και εάν δεν πεθάνουν από αυτό.

Οι άντρες κινδυνεύουν κυρίως, από καρκίνο πνεύμονα, προστάτη και παχέως εντέρου, ενώ οι γυναίκες από καρκίνο πνεύμονα, μαστού και παχέως εντέρου. Στον καρκίνο, αναπτύσσεται ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός κυττάρων στο σημείο που δημιουργείται.

Στον ανώμαλο πολλαπλασιασμό των κυττάρων του καρκίνου συμβάλλει ποικιλία παραγόντων, που περιλαμβάνουν ανωμαλίες στο γενετικό υλικό που οδηγούν σε βλάβες του κυττάρου, ενεργοποίηση γονιδίων, ή σε εξάλειψη ογκοκατασταλτικών γονιδίων, αδυναμία του αμυντικού συστήματος του οργανισμού να καταστρέψει τα παθολογικά κύτταρα, φαινόμενα που με την σειρά τους προκαλούνται από σύνθετους παράγοντες, που περιλαμβάνουν έκθεση σε καρκινογόνα, μικρόβια και ιούς, κληρονομικές προδιαθέσεις, χρήση καπνού, διατροφικές συνήθειες.

Το κακόηθες κύτταρο αναπτύσσει βλάβες που το εφοδιάζουν με εξαιρετικές ικανότητες, την ικανότητα να πολλαπλασιάζεται χωρίς έλεγχο, την ικανότητα να πραγματοποιεί μεταστάσεις (να σπάει δηλαδή τις κυτταρικές μεμβράνες και να μεταναστεύει μέσω της μεσοκυττάριας ουσίας και εντός του αγγειακού δέντρου), αλλά και να δημιουργεί νέα αιμοφόρα αγγεία για να υποστηρίξει την αποικιοποίηση σε απομακρυσμένες θέσεις σε βάρος των φυσιολογικών κυττάρων.

Η καρκινογένεση είναι ένα φαινόμενο που απαιτεί χρόνο για να πραγματοποιηθεί. Συχνά απαιτείται η συσσώρευση τουλάχιστον πέντε αθροιστικών μεταλλάξεων για να δημιουργηθεί το κακόηθες κύτταρο.

Παρά την ανάπτυξη σημαντικών βλαβών πολλές φορές η καρκινογένεση γίνεται σιωπηλά δηλαδή δεν έχει συμπτώματα επί μακρόν, ενώ οι αλλοιώσεις που προηγούνται ανιχνεύονται με την μορφή τοπικού αδενώματος, δυσπλασίας, προκαρκινικής βλάβης.

Για τα περισσότερα είδη καρκίνου η αποτελεσματική θεραπεία έχει άμεση σχέση με το στάδιο της νόσου την στιγμή της διάγνωσης ή την αντιμετώπιση της βλάβης του κυττάρου σε προκαρκινικό στάδιο. Υπάρχουν καρκίνοι, ωστόσο, στους οποίους οι μεταστάσεις και η κακοηθέστατη συμπεριφορά του κυττάρου γίνονται πολύ πρώιμα στην πορεία της καρκινογένεσης, όπως για παράδειγμα παρατηρείται σε ορισμένα καρκινώματα των ωοθηκών. Ο έγκαιρος προληπτικός έλεγχος στις περιπτώσεις αυτές δεν έχει νόημα, διότι η πρώιμη ανίχνευση δεν βελτιώνει την πρόγνωση της νόσου και την επιβίωση. Υπάρχουν επίσης κακοήθη νεοπλάσματα τα οποία δεν δύνανται να εντοπιστούν πρώιμα με τις εξετάσεις που έχουμε σήμερα στην διάθεσή μας. Η έρευνα όμως εξελίσσεται και είναι πολλά υποσχόμενη στον τομέα αυτόν.

O ρόλος της κληρονομικότητας στον καρκίνο είναι σημαντικός. Ορισμένοι καρκίνοι είναι οικογενειακοί, οικογενείς όπως αποκαλούνται στην ιατρική και χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη γενετικής προδιάθεσης για την ευκολότερη εμφάνιση καρκινικών μεταλλάξεων.

Οι οικογενειακοί καρκίνοι αναπτύσσονται συχνά σε νέα άτομα, όπως συμβαίνει σε κληρονομικούς καρκίνους του εντέρου, του μαστού και των ωοθηκών.

Σήμερα με την πρόοδο της γενετικής, ορισμένα κληρονομικά γονίδια που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη καρκίνου, έχουν ανακαλυφθεί και ανιχνεύονται με ειδικές εξετάσεις σε άτομα υψηλού κινδύνου. Οι εξετάσεις που αποκαλύπτουν την κληρονομική προδιάθεση σε ασθενείς υψηλού κινδύνου περιλαμβάνουν συχνά την γενετική μελέτη του καρκινοπαθούς μέλους, αξιολογούνται 100% μόνο επί θετικού αποτελέσματος (το αρνητικό δηλαδή αποτέλεσμα δεν κατοχυρώνει τα μέλη της μελετώμενης οικογένειας) και προϋποθέτουν ειδικό τεχνολογικό εξοπλισμό και εμπειρία.

Από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, που συνδέονται με την ανάπτυξη του καρκίνου, πολύ σημαντικά είναι τα καρκινογόνα, καθώς και η επαφή με ορισμένους ιούς και μικρόβια.

Τα καρκινογόνα είναι παράγοντες που έχουν συνδεθεί με αύξηση του κινδύνου κυτταρικών βλαβών και καρκινικών μεταλλάξεων. Δρουν ύπουλα σε βάθος χρόνου. Καρκινογόνα είναι ο καπνός, η ακτινοβολία, χημικά καρκινογόνα όπως αμίαντος και βενζόλιο, ορισμένες ουσίες όπως ορμονικά σκευάσματα και το αλκοόλ σε μεγάλες δόσεις.

Ιοί που σχετίζονται με ογκογένεση είναι η χρόνια φορεία από ηπατίτιδα Β και C, η λοίμωξη από aids, o σεξουαλικώς μεταδιδόμενος ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων HPV, o ιός Epstein Barr. Συγκεκριμένα η χρόνια φορεία από τους ιούς ηπατίτιδας Β και C αυξάνει την πιθανότητα προσβολής από το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα.

Η λοίμωξη από aids, έχει συσχετιστεί με λέμφωμα , σάρκωμα Κaposi και με καρκίνους της μήτρας και του πρωκτού.

Αντισώματα έναντι του ερπητοιού HHV8, έχουν συσχετιστεί με ορισμένα καρκινώματα όπως το σάρκωμα Kaposi.

O ιός Epstein Barr, έχει σαφή παθογενετικό ρόλο στο ενδημικό λέμφωμα Burkitt.

O ιός HPV είναι βασικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου μήτρας και ορθού.

Το ελικοβακτηρίδιο έχει συνδεθεί με γαστρικούς καρκίνους.

Σύμφωνα με μελέτες, η πλειοψηφία των πρόωρων θανάτων από καρκίνο θα είχε αποφευχθεί με απλά μέτρα πρόληψης που έχουν σήμερα τέσσερις στόχους:

1) Την αποφυγή έκθεσης σε καρκινογόνα

2) Την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος με αλλαγές στον τρόπο ζωής και την διατροφή

3) Την πρώιμη εντόπιση των κυττάρων που οδεύουν προς καρκινοποίηση ή αρχόμενων καρκινικών βλαβών και την έγκαιρη απομάκρυνσή τους

4) Τον εντοπισμό ομάδων υψηλού κινδύνου με κληρονομικές καρκινικές προδιαθέσεις ή ιδιαίτερη ευαισθησία στην ανάπτυξη καρκίνου και την ένταξή τους σε εντατικοποιημένα προγράμματα πρόληψης ή και εάν χρειαστεί σε χημειοπροφύλαξη με ειδικά φάρμακα και επιθετικές προληπτικές χειρουργικές επεμβάσεις.

Η Επιστήμη της Ιατρικής συστήνει τα ακόλουθα απλά μέτρα:

 Διακόψτε το κάπνισμα. Παρά το γεγονός ότι οι ακριβείς μοριακοί στόχοι καρκινογόνων όπως του καπνού δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί, η αποχή από το ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα είναι σημαντική για την πρόληψη του καρκίνου του πνεύμονα, της κεφαλής και του τραχήλου, του ανώτερου πεπτικού συστήματος καθώς και της ουροδόχου κύστεως. Ο καπνός είναι σήμερα το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο καρκινογόνο. Το κάπνισμα πούρου είναι εξίσου επικίνδυνο.

 Αποφύγετε την κατάχρηση αλκοόλ. Το αλκοόλ είναι η δεύτερη μετά τον καπνό ευρέως χρησιμοποιούμενη καρκινογόνος ουσία και συνδέεται με την ανάπτυξη καρκίνων, όπως καρκινωμάτων γαστρεντερικού συστήματος, κεφαλής και τραχήλου. Εάν σας αρέσει το αλκοόλ μην πίνετε πάνω από τρεις φορές την εβδομάδα και πάνω από δύο μερίδες ποτού την φορά, χαμηλής σχετικά περιεκτικότητας σε αλκοόλη, όπως η μπύρα ή κρασί. Μην υπερβαίνετε ποτέ τις παραπάνω ποσότητες και μην καταναλώνετε ποτέ ποτά με περιεκτικότητα άνω του 10% σε οινόπνευμα.

 Να αποφεύγετε, όσο μπορείτε, τον ήλιο. Το ηλιακό φως αποτελεί καρκινογόνο παράγοντα που συνδέεται με την ανάπτυξη μελανώματος. Ιδιαίτερα τα ηλιακά εγκαύματα κατά την παιδική ηλικία και την εφηβεία, η διαλείπουσα οξεία έκθεση και η ηλιακή βλάβη, έχουν συνδεθεί με το μελάνωμα. Η χρήση αντηλιακών δεν είναι επαρκές μέτρο.

 Μην εκτίθεστε σε χημικές ουσίες και εάν έχετε επαγγελματική έκθεση να λαμβάνετε πάντα ειδικά προστατευτικά μέτρα.

 Μην χρησιμοποιείτε ορμόνες χωρίς σαφή ιατρική ένδειξη και άριστη ιατρική παρακολούθηση.

 Υιοθετείστε μία διατροφή χαμηλή σε λίπος, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, διατηρείτε φυσιολογικό βάρος, ενταχτείτε σε προγράμματα συστηματικής άσκησης, μην λαμβάνετε άσκοπα φάρμακα. Εμβολιαστείτε με τα εμβόλια της ηπατίτιδας Β και του ιού ΗΡV εφόσον δεν υπάρχουν σχετικές αντενδείξεις.

 Να παρατηρείτε προσεκτικά το δέρμα σας, το στόμα σας, να ψηλαφάτε περιοδικά το σώμα σας και οι γυναίκες οπωσδήποτε το στήθος σας και να ενημερώνετε άμεσα τον ιατρό για τυχόν αλλαγές που παρατηρείτε κατά την επισκόπηση ή ψηλάφηση του σώματός σας.

 Μην αμελείτε την ετήσια ιατρική τακτική προληπτική εξέταση. Σήμερα η σωστή ετήσια ιατρική προληπτική εξέταση δεν περιλαμβάνει μία απλή αναγραφή γενικού προληπτικού εργαστηριακού ελέγχου για τους καρκίνους εκείνους που η έγκαιρη ανίχνευση οδηγεί σε ίαση. Σήμερα η ολοκληρωμένη ετήσια ιατρική εξέταση από τον έμπειρο κλινικό ιατρό περιλαμβάνει λεπτομερή εξέταση που αποκαλύπτει έκθεση σε καρκινογόνα, ανίχνευση πρώιμων κλινικών σημείων καρκινωμάτων, διερεύνηση οικογενειακών προδιαθέσεων. Τα δεδομένα αυτά είναι σημαντικά για τον εξατομικευμένο καθορισμό του πακέτου των εξετάσεων που απαιτούνται για την προσυμπτωματική διάγνωση του καρκίνου και τον εντοπισμό ομάδων υψηλού κινδύνου, οι οποίες σήμερα δύνανται να επωφεληθούν από εντατικοποιημένους προσυμπτωματικούς ελέγχους, προφυλακτική χρήση αντικαρκινικών ουσιών και επεμβατικών χειρουργικών μεθόδων.

Οι συνήθεις ανιχνευτικοί πάντως έλεγχοι, που προτείνονται από την Αmerican Cancer Society και την United States Preventive services Task Force σε υγιή κατά την κλινική εξέταση άτομα χαμηλού κινδύνου είναι οι εξής:

• Εξέταση κοπράνων κάθε έτος για αίμα και σιγμοειδοσκόπηση κάθε πέντε χρόνια από την ηλικία των πενήντα ετών.

• ΠΑΠ ΤΕST κάθε έτος από την ηλικία των δεκαοκτώ ετών στις γυναίκες.

• Μαστογραφία κάθε χρόνο με μαστογράφους τελευταίας τεχνολογίας χαμηλής δόσεως σε ακτινοβολία κάθε χρόνο σε γυναίκες πάνω από σαράντα ετών.

• Περιοδικές μετρήσεις ειδικού προστατικού αντιγόνου PSA σε άντρες άνω των πενήντα ετών.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη

Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά

24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770

E mail: amoschovaki@yahoo.gr.

Ιστοσελίδες ενημέρωσης του ιατρείου για θέματα Παθολογίας:

http://twitter.com/amoschovaki H ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟ TWITTER

http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

http://worlddiseasedays.blogspot.com ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

 http://frequentmedicaldisorders.blogspot.com FREQUENT MEDICAL DISORDERS (αγγλόφωνο)

http://infectiousdiseaseissues.blogspot.com ΠΥΡΕΤΟΣ – ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

http://highglucose.blogspot.com ΔΙΑΒΗΤΗΣ

http://systemichypertension.blogspot.com ΥΨΗΛΗ ΠΙΕΣΗ

http://alternativemedicinehellenicblog.blogspot.com ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

http://cholesterolandtriglycerides.blogspot.com ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ - ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ

http://internationaltravelmedicine.blogspot.com ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

http://novelswineinfluenza.blogspot.com ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1